ارزیابی و مقایسه جریان انرژی در مزارع گندم شهرستان‌های گرگان و مرودشت

در این مطالعه جریان انرژی در مزارع گندم شهرستان‌های گرگان و مرودشت مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفت. شاخص‌های کارایی مصرف انرژی، انرژی خالص، انرژی ویژه، بهره‌وری انرژی، انرژی مستقیم، انرژی غیر مستقیم، انرژی قابل تجدید، انرژی غیر قابل تجدید و انرژی ورودی کل و خروجی محاسبه شدند. داده‌های اولیه با تکمیل پرسشنامه و با روش چهره به چهره از کشاورزان پیشرو و کارشناسان کشاورزی در هر دو منطقه جمع‌آوری شد. داده‌های به دست آمده با استفاده از معادل‌های انرژی مستخرج از منابع به داده‌های ثانویه قابل استفاده تبدیل شدند. تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که از انرژی ورودی کل در دو بوم‌نظام زراعی، کودهای شیمیایی و سوخت بالاترین مصرف انرژی را داشتند و متغیرهای ماشین‌آلات و آبیاری در مکان بعدی قرار گرفتند. در این تحقیق کارایی مصرف انرژی برای مزارع گرگان 91/2 و در مزارع مرودشت 56/2 محاسبه شد. همچنین انرژی ورودی و انرژی خروجی در مزارع مرودشت بالاتر از گرگان به دست آمد. متوسط بهره‌وری انرژی به ترتیب 125/0 و 123/0 کیلوگرم در مگاژول برای مزارع این دو منطقه محاسبه شد، به این معنی که به ترتیب 125/0 و 123/0 کیلوگرم محصول به ازای مصرف هر واحد انرژی در مزارع شهرستان‌های گرگان و مرودشت به دست می‌آید. متغیرهای بذر، نیروی انسانی و مواد شیمیایی کمترین مصرف انرژی ورودی را در تولید گندم در هر دو منطقه به خود اختصاص دادند. در مجموع نتایج این تحقیق نشان داد که مزارع گرگان مدیریت بهتری داشتند و در مصرف انرژی کارآمدتر بودند.