ارزیابی ژنوتیپ های پیشرفته گندم دوروم بر اساس شاخص های تحمل خشکی

به منظور بررسی شاخص های تحمل خشکی و شناسایی ژنوتیپ‌های متحمل به تنش خشکی در گندم دوروم، 20 ژنوتیپ پیشرفته گندم دوروم به همراه 3 شاهد، ارقام زردک و ساجی (شاهدهای گندم دوروم) و رقم سرداری (شاهد گندم نان) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط دیم و آبیاری تکمیلی در سال 1390-1389 در معاونت موسسه تحقیقاتی-کشاورزی دیم کشور (سرارود) مورد آزمایش قرار گرفتند. بر مبنای عملکرد دیم و آبیاری تکمیلی شاخص های کمی تحمل به خشکی از قبیل میانگین بهره‌وری، شاخص تحمل، میانگین هندسی بهره‌وری، میانگین هارمونیک، شاخص حساسیت به تنش، شاخص تحمل تنش، شاخص عملکرد و شاخص پایداری عملکرد محاسبه شدند. ژنوتیپ‌های شماره 2، 4، 8، 21 (ساجی) و 18 دارای بالاترین مقدار شاخص های میانگین بهره‌وری، میانگین هندسی بهره‌وری، میانگین هارمونیک و تحمل به تنش بودند. در حالی که ژنوتیپ‌های شماره 12، 22 (زردک)، 16 و 19 با کمترین مقدار شاخص های حساست به تنش و تحمل دارای حساسیت به خشکی کمتری بودند. تجزیه بای پلات نشان داد که ژنوتیپ‌های شماره 8،21 و 18 در مجاورت بردارهای مربوط به شاخص های میانگین بهره‌وری، میانگین هندسی بهره‌وری، میانگین هارمونیک و تحمل به تنش قرار گرفتند و به عنوان ژنوتیپ‌های متحمل به خشکی شناسایی شدند. جمع بندی نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که از بین ژنوتیپ‌های مورد مطالعه ژنوتیپ‌های شماره 8، 21 و 18 ژنوتیپ‌های متحمل به خشکی بودند.