امکان‌سنجی کشت سورگوم علوفه‌ای (sorghum bicolor l.) بعد از برداشت غلات پاییزه در مناطق نیمه‌خشک با استفاده از منطق فازی

امکان‌سنجی اراضی شرایط را برای تصمیم‌گیری دقیق هر کشت و مدیریت آن در هر منطقه فراهم می‌کند. به‌همین منظور برای امکان‌سنجی کشت سورگوم علوفه‌ای بعد از برداشت غلات پاییزه در اراضی استان لرستان از سامانه اطلاعات جغرافیایی (gis)، فرآیند تحلیل شبکه‌ای (anp) و منطق فازی استفاده شد. ابتدا اطلاعات مربوط به دمای کمینه، بیشینه، متوسط، ارتفاع از سطح دریا، شیب، اسیدیته، بافت، پتاسیم قابل‌دسترس، فسفر قابل‌دسترس، ماده آلی و نیتروژن کل خاک جمع‌آوری شد و پس از انتقال آن‌ها به محیط gis لایه‌های اولیه رستری آن‌ها در محدوده اراضی زراعی تهیه گردید و با کمک منطق فازی استانداردسازی شدند. وزن هر عامل محیطی با استفاده از anp مشخص شد و در نهایت با ترکیب لایه‌های وزن‌دار شده لایه نهایی تناسب‌بندی محدوده مورد مطالعه تولید شد و به چهار طبقه خیلی‌مناسب، مناسب، ضعیف و نامناسب تقسیم گردید. نتایج حاصل از ارزیابی اراضی نشان داد بیشترین سطح از محدوده مورد مطالعه در طبقه مناسب (92.38 درصد) قرار گرفت و طبقات خیلی‌مناسب و ضعیف به‌ترتیب با 6.99 و 0.63 درصد از کل اراضی مورد مطالعه را شامل شدند. طبقه خیلی‌مناسب در مرکز، جنوب غربی و شمال شرقی استان، طبقه مناسب در کل استان و طبقه ضعیف در شرق استان مشاهده شد. بررسی عوامل موثر بر کشت سورگوم علوفه‌ای در استان لرستان نشان داد تنوع این عوامل در مناطق مختلف موجب کاهش استعداد اراضی از طبقه خیلی‌مناسب به مناسب و ضعیف شد و دمای کمینه در اواخر دوره رشد، ماده آلی، نیتروژن کل و ارتفاع از سطح دریا بیشترین محدودیت را ایجاد کردند.

Feasibility of forage sorghum (Sorghum bicolor L.) cultivation postharvest of autumn cereals in semiarid regions using fuzzy logic

Land feasibility provides the conditions for accurate decision making of each crop and its management in each area. For this purpose, Geographic Information System (GIS), Network Analysis Process (ANP) and fuzzy logic were used to evaluate the feasibility of cultivating forage sorghum after autumn grain harvest in Lorestan province. First, data minimum, maximum and average temperature, elevation, slope, pH, texture, available potassium, available phosphorus, organic matter and total nitrogen of soil were collected and after transferring them to GIS, their initial raster layers were prepared in the field of agricultural lands and sing fuzzy functions was standardized. The weight of each environmental factor was determined using ANP. Finally, by combining the weighted layers, the final land suitability layer of study area was produced and zoned into four highly suitable, moderately suitable, marginally suitable and unsuitable classes based on fuzzy logic. The results of land evaluation showed that the highest level of the study area was in the moderately suitable class (92.38%) and highly suitable and marginally suitable were included with 6.99 and 0.63% of the total studied lands, respectively. highly suitable class was observed in the center, southwest and northeast of the province, moderately suitable class in the whole province and marginally suitable class in the east of the province. The study of effective factors on forage sorghum cultivation in Lorestan province showed that the diversity of these factors in different regions reduced the potential of highly suitable class to moderately suitable and marginally suitable and minimum temperature at the end of the growing season, organic matter, total nitrogen and altitude were the most limiting.