ارزیابی شاخص های مالی و متغیرهای اثرگذار بر پذیرش کشت کلزا به عنوان کشت دوم در شالیزارهای استان گیلان

با توجه به اهمیت کلزا به عنوان کشت دوم، تحقیق حاضر با هدف ارزیابی شاخص های مالی و متغیرهای اثرگذار بر پذیرش کشت کلزا به عنوان کشت دوم در شالیزارهای استان گیلان در سال زراعی 98-1397 انجام شد. پژوهش از نوع علی توصیفی بود و برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شد. در مجموع 150 کشاورز از سطح استان به عنوان نمونه مورد مطالعه قرار گرفتند. روایی پرسش نامه از طریق پانل متخصصان و پایایی آن با محاسبه آلفای کرونباخ ارزیابی شد و مقدار آن 87/0 به دست آمد. نتایج ارزیابی شاخص های مالی نشان داد که در شرایط حاضر، کشت کلزا از نظر مالی برای شالیکاران گیلانی از توجیه کم تری برخوردار است. نتایج تحلیل رگرسیون به منظور تعیین عوامل موثر بر پذیرش شالیکاران جهت کشت کلزا نشان داد که شرکت در کلاس های ترویجی آموزشی، متوسط درآمد کلزا، سن کشاورز و سابقه کشت کلزا در مجموع 84 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کردند. بر اساس نتایج تحلیل عاملی اکتشافی، موانع و محدودیت های کشت کلزا از دیدگاه شالیکاران استان گیلان در سه عامل، مشکلات مربوط به کاشت و داشت کلزا، مشکلات پس از برداشت کلزا و مشکلات مربوط به شرایط اقتصادی، اقلیمی، اراضی و بیمه ای کشت کلزا دسته بندی شدند. به طور کلی، نتایج این تحقیق نشان داد که با برگزاری کلاس های ترویجی آموزشی با کیفیت بیش تر با توجه به نیاز کشاورزان، برقراری ارتباط موثر بین کنش گران و تاسیس کارخانجات فرآوری کلزا احتمالاً بتوان موانع پیش روی کشت کلزا به عنوان محصول دوم در شالیزارهای استان گیلان را از بین برد.

Appraisal of financial indices and affecting variables on acceptance of canola cultivation as second crop in paddy fields of Guilan province

Due to the importance of canola cultivation as a second crop, the present study was aimed to appraisal of financial indices and affecting variables on acceptance of canola cultivation as second crop in paddy fields of Guilan province, Iran, in 20182019 crop year. This study was a causaldescriptive study and a researchermade questionnaire was used to collect data. A total of 150 farmers from the states level were studied as sample. Validity of the questionnaire was obtained from a panel of experts and its reliability was assessed by Cronbach’s alpha and its value was calculated 0.87. The results of appraisal of financial indices showed that canola cultivation for Guilan rice farmers in the present conditions is less financially justified. The results of regression analysis to investigate the factors affecting the acceptance of rice farmers for canola cultivation showed that participation in extension training classes, average canola income, age of farmer and history of canola cultivation in total explain 84% of the changes in the dependent variable. Based on the results of exploratory factor analysis, barriers and limitations of canola cultivation were categorized into three factors from the perspective of rice farmers in province, problems with planting and maintenance of canola, postharvest problems of canola and problems regarding economic conditions, climatic conditions, land conditions and insurance of canola cultivation conditions. In general, the results of this study showed that by stablishing higher quality extensionaleducational classes according to the needs of farmers, effective communication between actors and the establishing canola processing factories, it is possible to eliminate barriers to canola cultivation as a second crop in paddy fields of Guilan province.