تجزیهqtlبرخی صفات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی مرتبط با عملکرد دانه در گندم تحت شرایط تنش گرمای انتهای فصل

به منظور نقشه یابی نواحی ژنومی اصلی و اپیستاتیک و برهمکنش آن ها با محیط برای برخی صفات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی گندم، آزمایشی در قالب دو طرح آلفا لاتیس با دو تکرار در دو شرایط نرمال و تنش گرمای انتهای فصل در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سیستان در سال زراعی 95-1394 اجرا شد. مواد گیاهی آزمایش شامل 167 لاین خویش آمیخته نوترکیب به همراه والدین آن ها ‘‘babaxو‘serim82’بودند که در آن ها صفات عملکرد دانه، محتوای پرولین برگ،کربوهیدرات های محلول در آب، حداکثر کارایی فتوسیستمii، پایداری غشاء سیتوپلاسمی ومحتوای کلروفیل برگ اندازه گیریشد. تجزیه qtlبه روش ترکیبی بر اساس مکان یابی فاصله ای مرکب (mcim) برایهردو محیط به طور هم زمان انجام گرفت. اثر اصلی ژنوتیپ برای کلیه صفات مورد مطالعه معنی دار بود و تفکیک متجاوز از والدین در دو جهت مثبت و منفی مشاهده شد. در تجزیه qtl به طور هم زمان برای دو محیط، درمجموع بیست و سه qtl اصلی مکان یابی شد و برهمکنشqtl×محیط در پنج qtl اصلی معنی دار شد.همچنین دو جفت qtlدارای اثر اپیستازی برای صفات مورد مطالعه شناسایی شد. اغلبqtl های شناسایی شده از پایداری لازم برخوردار بودند و بنابراین می توانند در گزینش به کمک نشانگر برای ایجاد ارقام پرمحصول و متحمل به گرما مورد استفاده قرار گیرند.