ارزیابی تنوع ژنتیکی لاین‌های دو جمعیت جو تحت شرایط نرمال و تنش خشکی در مرحله گیاهچه‌ای با استفاده از تجزیه‌های چندمتغیره

به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی لاین‌های اینبرد نوترکیب جو (hordeum vulgare l.) تحت دو شرایط بدون تنش و تنشخشکی در مرحله گیاهچه‌ای، جمعیت‌هایvada×susptrit (v×s) با 112 لاین و cebad capa×susptrit (cc×s) با 89 لاین به همراه ژنوتیپ‌های والدینی در دو آزمایشجداگانه در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو تکرار در شرایط گلخانه مورد‌مطالعه قرار گرفتند. صفات اندازه‌گیری شده، چهار صفت فیزیولوژیک شامل محتواینسبی آببرگ، محتوای کلروفیل، وزن خشک اندام‌ هوایی و دمای سطحبرگ بودند. صفت محتوای کلروفیل تحت شرایط تنش خشکی در سه وضعیت رطوبتی خاک (20، 30 و 50 درصد ظرفیت زراعی) مورد‌ اندازه‌گیری قرار‌گرفت. نتایج تجزیه خوشه‌ای،لاین‌های جمعیت‌های v×s و cc×s را تحت هر دو شرایط آزمایش به ترتیب در پنج و چهار خوشه گروه‌بندی کرد. تجزیه تابعتشخیص نیز نتایج این گروه بندی ها را با میزان موفقیت بالا تایید کرد. در جمعیت v×s، دو تابع تشخیص اول با مقادیر ویژه معنی دار و بالاتر از یک در مجموع 78.2و 93.4 درصد از واریانس کل را به ترتیب تحت شرایط نرمال و تنش خشکی توجیه کردند. در جمعیت cc×s نیز دو تابع اول و دوم با مقادیر ویژه بالاتر از یک، در مجموع 78.8و 90 درصد از تغییرات را به ترتیب تحت شرایط نرمال و تنش خشکی به خود اختصاص دادند.گروه بندی لاین ها تحت هر دو شرایط آزمایشیو در هر دو جمعیت، با استفاده از فاصله ماهالانوبیس نیز بررسی شد ومورد تایید قرار گرفت. از نتایج این تحقیق می توان استنباط کرد که تجزیه تابعتشخیص یک روش چندمتغیره آماریبسیار مفید برای ارزیابی و تایید گروه‌بندی ژنوتیپ‌های جو تحت شرایط بدون تنش و تنش می‌باشد. همچنین، نتایج تحقیق حاضر نشان داد که تنوع زیاد و قابل توجه ای در هر دو جمعیت و تحت هر دو شرایط مورد مطالعه وجود دارد، به طوری که می توان از این جمعیت‌ها به کمک نشانگرهای مولکولی در نقشه‌یابی مکان‌های ژنی کنترلکننده صفات کمی مرتبط با تحمل به خشکی در جو بهره برد.