ارزیابی اثر کوددهی نیتروژن در گیاه کلزا بر توانایی های زیستی و نرخ تغییر جمعیت شته خردل Lipaphis erysimi (Hem.: Aphididae)

تغییر کیفیت گیاه میزبان در نتیجه مصرف کود نیتروژن می تواند بر توانایی های زیستی و انبوهی جمعیت حشرات گیاه خوار موثر باشد. این تحقیق به منظور بررسی اثر چهار سطح کود نیتروژن شامل صفر، 75، 150 و 225 کیلوگرم نیتروژن در هکتار در گیاه کلزا (brassica napus l.) بر توانایی های زیستی و نرخ تغییر جمعیت شته خردل (lipaphis erysimi kalt.) در شرایط گلخانه ای انجام شد. نتایج نشان داد که مقدار نیتروژن و نسبت کربن به نیتروژن گیاه به طور معنی داری تحت تاثیر کوددهی قرار داشتند. بیشترین درصد نیتروژن برگ (09/0± 05/3) و کمترین مقدار نسبت کربن به نیتروژن (70/0±00/16) در گیاهان تیمار شده با بالاترین سطح کوددهی مشاهده شد. افزایش کوددهی به طور معنی داری باعث بهبود توانایی های زیستی شته خردل شد. کوتاه‌ترین دوره پورگی (08/0± 76/5 روز) و بیشترین پوره تولید شده به ازای هر فرد بالغ (03/5 ± 38/95) در تیمار 225 کیلوگرم نیتروژن در هکتار مشاهده شد. برازش خط رگرسیون رابطه مثبت و معنی داری را میان نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) شته و تیمار نیتروژن نشان داد. با افزایش نیتروژن مصرفی از صفر تا 225 کیلوگرم در هکتار، نرخ ذاتی افزایش جمعیت 64/20 درصد افزایش یافت. به علاوه انبوهی جمعیت شته خردل به طور معنی داری تحت تاثیر تیمار نیتروژن و زمان نمونه برداری قرار گرفت و بیشترین جمعیت (249 ± 2014) در نمونه برداری سوم و در بالاترین سطح کوددهی مشاهده شد. در تمام تاریخ های نمونه برداری، بیشترین نرخ تغییر جمعیت در بالاترین سطح کود نیتروژن محاسبه شد و با افزایش زمان نمونه برداری، نرخ تغییر جمعیت کاهش یافت.