بررسی تغییرات فصلی جمعیت سنک عناب (monosteira alticarinata) و شناسایی دشمنان طبیعی آن در شهرستان بیرجند

سنک عناب monosteira alticarinata ghauri  یکی از آفات مهم عناب در استان خراسان جنوبی است که در سال های اخیر اهمیت اقتصادی زیادی پیدا کرده است. به منظور بررسی تغییرات فصلی جمعیت و شناسایی دشمنان طبیعی آن از اوایل تا اواخر فصل زراعی سال های 1399 و 1400 اقدام به نمونه برداری هفتگی شد. برگ عناب به عنوان واحد نمونه برداری انتخاب شد. در هر نوبت نمونه برداری در مجموع تعداد 200 برگ از 10 درخت منتخب (20 برگ از هر درخت) از جهت های مختلف جغرافیایی تهیه و زیر استریومیکروسکوپ اقدام به شمارش مراحل مختلف زیستی و دشمنان طبیعی آن شد. رابطه بین تراکم مراحل مختلف رشدی سنک و متغیرهای دما و رطوبت نسبی با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون تعیین شد. اوج جمعیت مراحل تخم، پوره ها و بالغ در سال 1399، به ترتیب با میانگین 69.09±394.3، 20.50±114.4 و 6.92±42.4 در تاریخ های بیست وپنجم مرداد، پانزدهم شهریور و یازدهم مرداد و در سال 1400 به ترتیب با میانگین 75.31±434.9، 20.43±126 و 11.50±40 در تاریخ های هجدهم مرداد، هشتم شهریور و بیست ونهم شهریور به دست آمد. تراکم جمعیت سنک ها در هر دو سال مورد بررسی با دما همبستگی مثبت و معنی دار نشان داد (0.603r1399=، 0001/ p1399=و 0.475r1400=، 0.08p1400=)، ولی با رطوبت نسبی معنی دار نبود (0.265-r1399=، 0.175p1399= و 0.349-r1400=، 0.059p1400=). در مجموع، هفت گونه کفشدوزک، یک گونه بالتوری و لارو یک گونه کنه پارازیت به عنوان دشمنان طبیعی سنک عناب در بیرجند جمع آوری و شناسایی شد. نتایج به دست آمده در این تحقیق می تواند در مدیریت تلفیقی سنک عناب کاربرد داشته باشد.

investigation on seasonal population fluctuations of jujube lace bug (monosteira alticarinata) and identification of its natural enemies in birjand region

the jujube lace bug, monosteira alticarinata ghauri is one of the important pests of jujube in south khorasan province which gained great economic importance in recent years. to study the seasonal population fluctuations of m. alticarinata and its natural enemies, sampling was done weekly from the start to the end of the cropping season during 2020-2021. jujube leaf was selected as sampling unit. ten jujube trees were selected, at each sampling time200 leaves (20 leaves from each tree) were collected from different geographical directions and the number of different biological stages of the jujube lace bug as well as its natural enemies were counted using a stereomicroscope. the pearson correlation coefficient was used to determine the relationship between lace bug density and temperature and relative humidity as variables. the highest population density of egg, nymph, and adult lace bug stages were 394.3±69.09, 114.4±20.5, and 42.4±6.92 on august 15th, september 5th, and august 1st, respectively in 2020 and 434.9±75.31, 126±20.43, and 40±11.50 on august 9th, august 30th, and september 20th, respectively in 2021. in both years, a positive and significant correlation was observed between jujube lace bug total population density (r2020= 0.603, p2020=0.0001 and r2021= 0.475, p2021=0.08) with temperature, however the correlation was negative and non-significant for relative humidity (r2020=-0.265, p2020=0.175 and r2021= -0.349, p2021=0.059). in total, seven ladybird species, one lacewing species, and one parasitic mite species were collected and identified as natural enemies of the jujube lace bug in birjand. the results of present study can be used in the integrated management of the jujube lace bug.