اثرات زیرکشنده حشره‌کش فلوپیرادیفورون روی فراسنجه‌های جدول زندگی شته خردل، lipaphis erysimi (kalt)

کلزا به عنوان یک گیاه دانه روغنی در سطح وسیعی از جهان کشت می شود. شته خردلlipaphis erysimi (kalt.) (hemiptera: aphididae)، یکی از مهم ترین آفات کلزا است. در این تحقیق، غلظت های کشنده و زیر کشنده حشره کش فلوپیرادیفورون روی ویژگی های زیستی و فراسنجه های جدول زندگی شته خردل بررسی شد. آزمایش ها در دمای 2±20 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±65 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد. فراسنجه های جدول زندگی شته خردل به روش جدول زندگی تک جنسی کری (carey) محاسبه شد. میزان lc50، lc25 و lc10 حشره کش فلوپیرادیفورون به ترتیب 0.385، 0.093 و0.026 میلی‌گرم بر لیتر محاسبه شد. مقدار نرخ ذاتی رشد جمعیت 0.34، 0.30 و 0.23 ماده به ازای ماده روز، نرخ متناهی افزایش جمعیت 1.41، 1.36 و 1.27 ماده به ازای ماده روز، متوسط مدت زمان یک نسل 10.84، 9.98 و 9.00 روز و زمان دو برابر شدن جمعیت 0.49، 0.50 و 0.54 روز به ترتیب در تیمار شاهد،lc10  و lc25به دست‌آمد. بیشترین میزان نرخ های تولیدمثل و نرخ های رشد جمعیت شته خردل به ترتیب مربوط به تیمار شاهد، lc10 و lc25 بود. آزمایش ها نشان داد غلظت های زیرکشنده حشره کش فلوپیرادیفورون فراسنجه های نرخ خالص تولید مثل، نرخ ذاتی افزایش جمعیت، نرخ متناهی افزایش جمعیت و میانگین طول دوره یک نسل را به طور معنی داری کاهش و مدت زمان دو برابر شدن جمعیت شته خردل را افزایش داد. بنابراین با توجه به نتایج این تحقیق حشره کش فلوپیرادیفورون پتانسیل خوبی در کنترل شته خردل در غلظت های کشنده و زیرکشنده دارد.

Sublethal effects of flupyradifurone insecticide on the life table parameters of the mustard aphid, Lipaphis erysimi (Kalt)

Canola is cultivated as an oil seed plant all over around the world. The mustard aphid, Lipaphiserysimi (Kalt.) (Hem.: Aphididae) is one of the most important canola pests. In this study, the lethal and sublethal effects of flupyradifurone were evaluated on biological characteristics and life table parameters of the mustard aphid. The experiments were carried out at 20±2oC, 65±5% RH and 16L: 8D photoperiods. The life table parameters of L. erysimi were calculated using Carey’s life table method. The LC50, LC25, and LC10 values of the flupyradifurone insecticidewere 0.385, 0.093, and 0.026 mg/L, respectively. The intrinsic rate of increase (r= 0.34, 0.30, and 0.23 Female/female/day), finite rate of increase (λ= 1.41, 1.36, and 1.27 Female/female/day), mean generation time(T= 10.84, 9.98, and 9.00 d) and doubling time (DT= 0.49, 0.50, and 0.54 d) were calculated in control, LC10, and LC25 treatments, respectively. The highest rates of reproduction and population growth rates of the mustard aphid, L. erysimi population were related to control, LC10, and LC25 treatments, respectively. Experiments showed that the sublethal effects of flupyradifurone significantly reduced gross rate reproduction,intrinsic rate of increase, finite rate of increase and mean generation time and increased doubling time of mustard aphid. Therefore, according to the results of this study, the insecticide flupyradifurone has a good potential in controlling mustard aphids in lethal and sublethal concentrations.