بررسی میزان رشد هویّت فردی مدرن در میان دختران نوجوان شهر تهران سال 1387(نمونه مطالعه: مقاطع پیش دانشگاهی)

در کشورهای پیشرفته تحولات فرهنگی به شکل مستمر و پیوسته‌ای رخ داده است؛ در واقع این جوامع به مرور از الگوه‌ها و باورهای سنّتی که تشکیل دهنده هویّت آنها نیز است، به سوی الگوه‌های مدرن گام برداشته‌اند. اما جوامع درحال گذار همزمان با فرهنگ موجود سنّتی خود، جلوه‌هایی از فرهنگ و تمدن فرا صنعتی را نیز فرا روی خویش می‌بینند. سرعت تحولات در این جوامع بسیاری از افراد به خصوص دختران نوجوان را، که به دنبال رسیدن به مهم ترین هدف خود همانا پاسخ به کیستی و چیستی آنها است، با شکل‌های جدیدی از الگوه‌های هویّت مواجه می‌‌کند. آنها در می‌یابند که نقش‌ها و هویّت‌های فرودست آنها ناشی از عوامل فرهنگی و نه عوامل طبیعی است. لذا تلاش دارند با استفاده از تعدد منابع هویّت ساز به الگوه‌های جدید رشدی از هویّت دست یابند. این نوشتار تلاش کرده با تقسیم بندی الگوی هویّت رشد غیر سنّتی به شش مولّفه که دربردارنده شاخص‌های مدرن و سنّتی است، به سنخی از الگوی هویّت رو به رشد مدرن دختران که به صورت هویّت رشد پایین، متوسط و بالا دسته بندی شده، نایل آید. پژوهش حاضر با در نظر گرفتن متغیرهای مستقلی چون پایگاه اقتصادی اجتماعی والدین، میزان تقسیم وظایف جنسیّتی در خانه، میزان استفاده از رسانه، میزان ارتباط با همسالان، میزان تعاملات تفاهمی میان اعضای خانواده،میزان اعتقادات دینی و سطح نگرش برابرگرایانه نسبت به موقعیت زن در جامعه، میزان تاثیر هر یک از عوامل بر شکل گیری الگوه‌های هویّت رو به رشد را بررسی کند. نوع پژوهش پیمایشی، روش نمونه گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای و ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه است. نتایج نشان می‌دهد که بیشتر دختران از الگوی هویّت رو به رشد پایینی برخوردارند. از بین متغیرهای موثر در شکل گیری الگوه‌های هویّت، سطح نگرش برابرگرایانه، میزان استفاده از رسانه و میزان تعاملات تفاهمی به ترتیب نقش بیشتری در تبیین و پیش بینی هویّت رو به رشد مدرن دختران نوجوان داشته‌اند.