بررسی عوامل موثر بر مشارکت و بازنشستگی زنان مسن در بازار کار: مطالعه موردی شهر تهران

میزان مشارکت زنان در بازار کار ایران بر خلاف روندهای جهانی پایین است. از عوامل مهم اثرگذار بر مشارکت زنان در بازار کار، تصمیمات مربوط به بازنشستگی و تمایل به کار در سنین پس از میان‏سالی است. این مقاله با مطالعه پیمایشی، عوامل موثر بر مشارکت و بازنشستگی زنان مسن در بازار کار شهر تهران را بررسی کرد. بر اساس نتایج تحلیل داده‏های مقطعی شهر تهران در سال 1387، بیش از 55 درصد زنان جامعه نمونه زودتر از موعد بازنشسته شده‌اند و حدود 20 درصد از جمعیت زنان مورد مطالعه پس از بازنشستگی مجدداً شاغل شده‏اند. نرخ مشارکت زنان در دوران بازنشستگی و سالخوردگی بسیار پایین است. بر اساس نتایج مدل رگرسیونی لاجیت، هر چه زنان در سن بالاتری بازنشسته شوند، شانس مشارکت آنها در بازار کار پس از بازنشستگی کاهش می‏یابد و زنان بر عکس مردان تمایل زیادی به بازنشستگی زودهنگام به عنوان عاملی برای خروج از بازار کار دارند. بیماری زنان و همسران آنها شانس خروج زنان از بازار کار را افزایش داده و بر عکس برخورداری از تحصیلات عالی و تخصص، حضور آنها در بازار کار در میان‌سالی و پس از آن را افزایش داده و متاهل بودن و افزایش هزینه‌های زندگی نیز مشارکت آنها در بازار کار را افزایش داده است.