تفسیر آیت‌الله طالقانی، خطابی فرهیخته و قرآنی

شخصیت آیت‌الله طالقانی و روش او در تفسیر قرآن، سبب اقبال گروه قابل توجهی از فرهیختگان به این تفسیر در دو تا سه دهه‌ منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی گردید. این تفسیر، شیوا و مجهز به ویژگی‌های ممتازی بود که تا آن زمان، تقریباً در شیوه‌های نگارش دینی و تفسیری به زبان فارسی سابقه نداشت. اهم عناوین و عوامل شیوایی این تفسیر عبارت است از: التفات مولف آن به نسل جوان و قشر تحصیل‌کرده، هنر و شیوایی قلم، انتباه به نگارگری‌های فنی در آیات، واژه‌گزینیِ ممتاز، بهره‌گیری از منابع معتبر، بیان عصری، نگرش وقایع و رویدادها در پرتو آیات، التفات به جانب تفسیر علمی، اطلاعات سودمند تاریخی، عنصر تحلیل و بهره‌گیری از گنجینه ادب. همه این عناوین با کمک هم، تفسیر پرتو را خطابی فرهیخته ساختند که مقبول مذاق فرهیختگان بود. این ویژگی‌ها تفسیر پرتو را نمونه‌ای شاخص از تفسیر قرآن کریم با گرایش اجتماعی در زبان فارسی ساختند که مقاله حاضر، ضمن بیان کوتاهی از ویژگی‌های کلی تفسیر اجتماعی، به تبیین این شاخص‌ها در تفسیر پرتوی از قرآن می‌پردازد.