ارزیابی نقدهای مفسران معاصر شیعی بر روش تفسیری قرآن به قرآن علامه طباطبایی

برخی از مفسران معاصر شیعه در خلال بهره‌گیری گسترده از تفسیر المیزان، در مواردی نیز آرای مولف آن را مورد نقد قرار داده‌اند. پژوهش پیش‌رو که با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از ابزار کتابخانه‌ای انجام شده، به‌‌بررسی صحت و سقم ادله‌یِ ناقدانِ آرای تفسیری مولف المیزان در بهره‌گیری از روش تفسیری قرآن به قرآن پرداخته است. مهم‌ترین اشکالات ناقدان به‌نظرات علامه غالباً مبتنی بر قواعد ایشان در بهره‌گیری از دلالت‌های قرآنی در تفسیر آیات می‌باشد که عبارتنداز: بهره‌گیری ناصواب از روابط معنایی و قراین درون‌متنی آیات، ناهماهنگی و عدم دلالت آیات مورد استناد علامه، مخالفت نظر علامه با سیاق، ناسازگاری آرای مولف المیزان با ظاهر آیات، بدون شاهد و قرینه بودن نظرات علامه و مغایرت نظرات ایشان با آیات دیگر. بر اساس یافته های تحقیق، علامه در بهره‌گیری از روش تفسیری قرآن به قرآن بسیار موفق بوده و غیر از موارد معدودی که ناقدان با ادلّه و استنادات قابل اعتمادی آرای ایشان را نقد و رد نموده‌اند، اغلب نظرات ناقدان به‌دلایلی ازجمله درک نادرست و نقل غیرصحیح نظر علامه و همچنین ضعف ادلّه‌ی آنان در نقد دیدگاه مولف المیزان و اختلاف‌ با ایشان در روش و مستندات تفسیری، نامعتبر بوده و از صحت لازم برخوردار نمی‌باشد.

evaluation of critiques of contemporary shiite ‎commentators on the interpretive method qur’an to ‎the qur’an of allameh tabatabai

some contemporary shiite commentators have criticized the author’s views in some cases while making extensive use of almizan interpretation. the leading research, which has been done by descriptiveanalytical method and using library tools, has been examined the correctness of the arguments of the critics of the interpretive opinions of the author of almizan in using the interpretive method of the qur’an to the qur’an. the most important drawbacks of critics, according to allameh, are often based on their rules in using qur’anic meanings in interpreting verses, which are: incorrect use of semantic relations and contextual contexts of verses, inconsistency and lack of meaning of the verses cited by allameh, opposition of allameh’s opinion to the style, incompatibility of the views of the almizan with the appearance of verses, without evidence and symmetry of allameh’s views and contradiction of his views with other verses. according to the research findings, allameh has been very successful in using the method of interpreting the qur’an to the qur’an, and except for a few cases where critics have criticized and rejected his views with credible evidence and citations. most of the critics’ opinions are invalid for various reasons, such as misunderstanding and incorrect quotation of allameh’s opinion, as well as their weak arguments in criticizing the viewpoint of the author of almizan and interpretive documents are invalid and do not have the necessary accuracy.