مبنای «محبت» در نظریه انسان‌شناسی علامه طباطبایی و دلالت‌های اجتماعی آن

از جمله چالش های مهمی که به‌طور جدی گریبان گیر علوم اجتماعی است، ابتنای این علوم بر مجموعه ای از مبانی است که نه تنها با تفکر الهی زاویه دارد؛ بلکه در برخی از موارد در مقابل آن قرار گرفته و همین امر سبب شده که این علوم در یک پارادایم غیرالهی به حل مسائل جامعه بپردازند. در میان حوزه های مختلف مبانی، «مبانی انسان شناسی» یک مکتب که به ترسیم سیمای انسان در نگاه آن مکتب می پردازد، از جایگاه ویژه ای برخوردار است به گونه ای که توجه به آن می تواند مسیر یک علم را به‌طور کلی تغییر دهد. علامه طباطبایی از جمله متفکرانی است که نظریه های بدیعی را در این حوزه ارائه کرده است و در این میان تاکید ویژه ای بر روی «مبنای محبت» دارد. در این پژوهش تلاش شده با روش توصیفی – تحلیلی، به تبیین و تحلیل مبنای محبت در نظام وجودی انسان به‌عنوان یکی از مبانی انسان شناسی پرداخته و برخی از دلالت های اجتماعی تسری این مبنا در حوزه مسائل اجتماعی را در آثار علامه طباطبایی مورد بررسی قرار دهیم. از جمله این دلالت ها می توان به «عبور از «نفع شخصی» در پرتو حرکت حبی»، «توسعه ذات و تحقق «من شامل جمع»»، عبور از مرز «استخدام گری» و حرکت به سمت نظام «ولایت» اشاره نمود.

The Foundation of Affection in the Anthropological Theory of Allamah Tabatabai and its Social Implications

Among the significant challenges facing social sciences seriously is the resting of these sciences on a series of foundations not only far from divine thought, but contrasting it in certain cases. The very point gives rise to these sciences solving social problems in a nondivine paradigm. Among the different fields of foundations, anthropological foundations of a school depicting character of human being, are of a significant position. Taking this type of foundations into account can change the course of a discipline completely. The late Allamah Tabatabai is among the thinkers presenting novel theories in this field laying special emphasis on the foundation of affection. The present article is an attempt to articulate and analyze the foundation of affection in the existential system of human being as one of the anthropological foundations in a descriptive analytical method, studying some social implications of this foundation in the field of social problems. Among these implications, we can refer to that of passing beyond personal interest, in the light of affectionoriented movement, expansion of essence and the materialization of I including the group, going beyond employing others, and moving towards guardianship (Wilayah) system.