اعتبار‌سنجی حدیث دالّ بر تطابق آیۀ «کهیعص» با واقعۀ عاشورا

حدیثی از حضرت ولی‌عصر(عج) در تفسیر آیۀ مبارکه «کهیعص» از قول خداوند ذکر شده است که طبق آن، کاف اشاره‌‌ای به کربلا، هاء، رمز هلاک عترت، یاء، اشاره به نام یزید ظالم، عین، اشاره به عطش و صاد، نشانۀ صبر امام حسین(ع) است.‏ این حدیث در دو منبع حدیثی قرون 4 و5 هجری با دو سند مختلف و در قالب سوالی که سعد بن عبدالله قمی از حضرت ولی‌عصر(عج) پرسیده است، گزارش شده است. ابن شهرآشوب نیز حدیث را در قالب سوال شخصی با نام اسحاق الاحمر از آن حضرت و بدون ذکر سند کامل روایت کرده است. اعتبار سنجی منابع حدیث گویای عدم اعتبار یکی از منابع است. بررسی سندی حدیث وجود راویان مجهول و یا منتسب به غلو را در آن نشان می‌دهد. بر متن حدیث، نقدهایی همچون تعارض با گزارشات تاریخی‌، غرابت با شان امام، عدم مناسبت واژگان ذکر شده در تفسیر آیه با فرهنگ قرآن و دیگر روایات تفسیری آیه مورد نظر و عدم ذکر حدیث در کتب تفسیری معتبر از متقدمین بر آن وارد است. نتیجه بررسی‌های انجام گرفته تا حد زیادی از اعتبار این حدیث می‌کاهد. عدم توجه به نقل احادیثی این چنین در بیان اهمیت حادثه روز عاشورا، بدون شک سبب کدورت آینۀ زلال عقاید پاک شیعه می‌گردد.

Validation of the conformity of the verse Kaf Ha Ya Ain Sad (Q 19:1) with the event of Ashoura

There is a Hadith on interpretation of the verse Kaf Ha Ya Ain Sad (19:1). According to this Hadith, Kaf refers to Karbala, Ha points to death of the prophet’s offspring, Ya refers to the cruel Yazid, Ain refers to thirst and Sad refers to Imam Hosein’s patience. This Hadith is narrated by two different sources in 4th and 5th century with two different Isnads, while Sa’d Bn Abdalah asks some questions from Imam Mahdi. Ibn Shahrashoub has also mentioned this Hadith however, he hasn’t mentioned the complete Isnad and only named ishagh AlAhmar instead of Sa’d. investigating the isnad of the Hadith clarifies existence of unknown or radical narrators. Investigating the text of Hadith causes critics like opposing with historical accounts, peculiarity with Imam’s rank, improper vocabularies in the interpretation of the verse in comparison with Quran’s language and culture, opposing with other interpretations of the verse and excluding from earlier authentic commentaries of the Quran. This article in addition to investigating the Isnad and the text of the Hadith, has collected the views on the Hadith and investigates them. The result decreases the validity of the Hadith. Narrating traditions like the one here to show the importance of the Ashoura event ruins the Shi’a face in others’ views.