بررسی شاخص‌های شایستگی مدیران از نگاه امام علی‌ علیه السلام

منابع انسانی ارزشمندترین منبع سازمان‌های امروز به‌شمار می‌آیند؛ زیرا به تصمیمات سازمانی شکل می‌دهند، مشکلات سازمان را حل می‌کنند، و بهره‌وری را عینیت می‌بخشند. از سوی دیگر، اهمیت مدیریت و تاثیر آن در سازندگی و پیشرفت جوامع انسانی بر کسی پوشیده نیست. تجربه نشان داده که جوامعی بیشتر و زودتر رشد و توسعه یافته‌اند که از حاکمان لایق و دانا برخوردار بوده‌اند. در این زمینه، مدیریت شایستگی «شایسته سالاری» یکی از مباحث مهم در حوزة مدیریت منابع انسانی است و این مهم بدون توجه به آموزه‌های دینی ابتر است. این تحقیق در پی آن است که با استفاده از روش «تحلیل محتوا» به بررسی شاخص‌های شایستگی مدیران از نگاه امام علی علیه السلام، بپردازد.ایشان، با توجه به منصب‌ها و مشاغل موجود در عصر خود، معیارها‌یی برای گماردن کارگزاران ارائه می‌دهند؛ معیارهایی که بازگشت همة آنها به ملاک‌های قرآنی است. این شاخص‌ها را می‌توان در دو محور «ارزشی – اخلاقی» و «سازمانی – اجتماعی» مطرح ساخت. البته این دو شایستگی چنان در کلام امام در هم تنیده‌اند که تفکیک آنها از یکدیگر مشکل است . نتایج تحقیق با استفاده از «تحلیل محتوا» بیانگر آن است که در بعد «شایستگی‌های ارزشی - اخلاقی» از دیدگاه امیرالمومنین علیه السلام، بر ایمان‌، تقوا، اخلاق، بصیرت‌، امانت‌داری، شرح صدر، فروتنی، حسن خلق، بردباری، گذشت، راز داری، وفای به عهد؛ و در فراز شایستگی‌های «سازمانی- اجتماعی «فنی» بر شایستگی‌، داشتن عدالت، انتقاد‌پذیری ، مشورت کردن، ساده زیستی‌، حسن شهرت، التزام به سنت‌ها‌، مصلحت‌اندیشی‌، اکرام ارباب رجوع، وقت‌شناسی، انصاف در پاداش و تنبیه، و قاطعیت در عمل تاکید می‌شود.