بازنگری نوآوری حکیم سبزواری در باب حدوث عالم: حدوث اسمی

نظریۀ «حدوث اسمی» از نوآوری‌های حکیم سبزواری است. سخنان ایشان نه‌تنها خالی از ابهام و پیچیدگی نیست، بلکه گوناگون است و گاه ناسازگار به‌نظر می‌رسد؛ اما با تامّل در آثار وی، به‌نظر می‌آید نظریّۀ او تطوّر سه‌مرحله‌ای داشته و وی این نظریه را به سه شکل تفسیر کرده است. شارحان معمولاً فقط به تفسیر اوّل توجه کرده‌اند. دقت کردن به این مراحل و تفسیرهای سه‌گانه، ناسازگاری سخنان گوناگون وی را توجیه می‌کند. مقالۀ حاضر، این مراحل یا تفسیرهای سه‌گانه را گزارش، تحلیل و نقد می‌کند. در مرحلۀ اوّل، مقصود از «اسم» در حدوث اسمی، اسم عینی (مقابل اسم لفظی) است. در مرحلۀ دوم نیز مقصود اسم عینی است؛ اما تمام اسماء عینی، حادث اسمی نیستند. بلکه برخی از اسما، مانند اسماء حُسنی، قدیم اسمی‌اند. در مرحلۀ سوم، مقصود از اسما، اسماء عینی نیست، بلکه منظور فقط ماهیّات موجود در ذهن است.

A Review of Sabzawari's Innovation in the Temporality of Universe: Nominal Temporality

The theory of nominal temporality, which is one of Sabzawari's innovations, has undergone three stages in his thought. To explain the doctrine, Sabzawari's words have some ambiguity, complexity and contradictions. The first stage has been generally noticed by the commentators of Sabzawari's works. Given these stages and his three interpretations of nominal temporality, the contradiction between his different words is explained. The present article reports, analyses and reviews these triple levels or interpretations. In the first stage, the intention of name in Nominal Temporality is objective name (versus verbal). In the second stage, the intention is objective name, but he did not regard all objective names as nominal temporal things rather, some names –like the most beautiful names (al asma' al husna) are eternally nominal. In the third stage, the intention of name is not an objective one, rather only quiddities being in mind.