بررسی و نقد نظریه خطاناپذیری مشاهدات عرفانی

با توجه به روش عرفان که مبتنی بر دریافت‌‌‌ شهودی و علم حضوری است، رسالت مهم عرفان‌‌‌پژوهان و فیلسوفان علم، پرداختن به ماهیت «مشاهدات عرفانی» و پاسخ‌‌‌گویی به پرسش‌‌‌ها و ابهام‌‌‌های فراوان این «روش» دستیابی به حقیقت است. از جمله این مباحث، امکان خطا در مشاهدات عرفانی، و در صورت محتمل بودن خطا، بررسی «میزان»های صیانت از خطا در مشاهدات است. این نوشته بر آن است که ضمن نقد نظریه «خطاناپذیری مشاهدات عرفانی» و با تحلیل و بررسی سخنان بزرگان این وادی، ضرورت وجود «میزان» را برای مشاهدات عرفانی، به اثبات برساند. روشن است که پس از اثبات ضرورت وجود میزان، شمارش و تبیین گستره کارامدی این میزان‌‌‌ها، دارای بحث‌‌‌های و فروع فراوان است که باید در جای دیگری بدان پرداخت.