نیاز انسان به تخصص‌های علمی و معرفتی در فهم لایه های باطنی و عمیق قرآن

قرآن کلام الله و یگانه معجزه جاوید است که بر قلب مطهر نبی مکرم اسلام نازل شده و آن حضرت این هدیه الهی را با هدف رسانیدن بشر به مقصد اصلی یعنی لقاء الله تقدیم کرده است. چگونگی فهم و تفسیر این کتاب مقدس و نیز میزان فهم انسانها از این کتاب الهی، همواره برای قرآن پژوهان دغدغه ای جدی بوده است. یکی از این مسائل بررسی ضرورت یا عدم ضرورت تخصصهای علمی و معرفتی در فهم عمیق و کامل قرآن کریم است مسئله این مقاله آن است که آیا برای فهم کامل قرآن خصوصا لایه های باطنی و عمیق آن به تخصصهای علمی و معرفتی نیاز هست یا نه؟ ادعای مقاله آن است که فهم و تفسیر این کتاب مقدس در سطوح مختلفی امکان پذیر است و انسانها متناسب با مراتب علمی و عرفانی مختلفی که دارند در فهم معارف قرآن نیز مختلفاند. از سوی دیگر، بسیاری از مفاهیم و آیات قرآنی تنها با تفسیرهای ظاهری تبیین پذیر نیست بلکه میبایست با بهره گیری از تخصص های علمی و شهودهای باطنی به فهم عمیق تری از آنها دست یازید. در آیات قرآنی به چهار مرتبۀ «هُدًى لِّلنَّاسِ»، «مَا یَعْقِلُهَا اِلَّا الْعَالِمُونَ»، «هُدًى لِّلْمُتَّقِینَ» و «لا یمَسُّهُ اِلَّا الْمُطَهَّرُونَ» اشاره شده است که با چهار مرتبۀ فهم قرآن در روایات پیشوایان معصوم یعنی مرتبه ظهر، مرتبه بطن، مرتبه حد و مرتبه مطلع قابل تطبیق است؛ نیز در برخی روایتها چهار وجه «عبارات»، «اشارات»، «الطائف» و حقایق» برای قرآن در نظر گرفته شده است که عبارت به ظاهر ،قرآن اشارت به باطن قرآن لطائف به حد قرآن و حقایق نیز به مطلع قرآن تطبیق میک .کند نتیجه اینکه با توجه به وجود مراتب چهارگانه در فهم قرآن کریم برای فهم کامل مراتب این کتاب مقدس، تجهیز به تخصص های علمی و معرفتی ضرورت دارد.