تاملی در سیر تاریخی مکتب فکری «یین‌یانگ»

نظریه «یین» و «یانگ» از بنیادی‌ترین ایده‌های فلسفی در تاریخ تفکر چین باستان است که به‌منظور تبیین و توجیه محیط کیهانی و موقعیت‌های انسانی، ابداع شده است. این نظریه بی‌گمان طبیعت و انسان را ماهیتاً متجانس لحاظ می‌کند و قوانین حاکم بر طبیعت را ساری در انسان می‌داند. مقاله پیش‌‌رو با اتخاذ رهیافت تاریخی و تحلیلی، در پی طرح این ادعاست که نوآوری مکتب «یین‌یانگ» تنها در حد گردآوری اولیه و انتظام متعاقب باورهای باستانی چین بوده و آموزه‌های آن همواره در لایه‌های پنهانی فرهنگ چینی از قبل وجود داشته است. یافته‌های این پژوهش حکایت از این دارند که جان‌باوری، قول به همسانی انسان و جهان، فرض حضور نیروهای مذکر و مونث در تمام شئون حیات، و نیز رواج علوم و فنون غریبه به‌واسطه طبقه فانگ‌شیه از مهم‌ترین زمینه‌های اعتقادی ظهور مکتب یین‌یانگ است و اینکه کسانی مثل تسوین و تونگ‌چونگ‌شو نه مبدع، بلکه در اصل تنها مدوِنان و مروجان نظریات سنتی چین باستان در قالب یک نظام فکری بوده‌اند.