درختان مقدس در حوزه تفتان بلوچستان

درخت یکی از مظاهر طبیعت است که در طول تاریخ و در گستره‌ای وسیع مورد توجه و حتی پرستش انسان‌ها بوده است. مسئله اصلی این تحقیق مربوط به تقدس برخی درختان در بلوچستان ایران و فلسفه این تقدس است. درخت به‌دلیل ویژگی‌هایی چون طول عمر، عمودی بودن و چرخه حیات، نماد هستی، جاودانگی و مظهر قدرت و رستاخیز بوده است. به‌نظر می‌رسد، درختانی که بازتاب‌دهنده حداکثری این ویژگی‌ها بوده‌اند، رازآلوده‌تر و حیرت‌انگیزتر بوده و موجب تواضع و تعظیم انسان می‌شده‌اند. در بلوچستان موارد متعددی از این درختان کهن‌سال وجود داشته است که مردم با دخیل بستن بدان‌ها، حاجات خود را از آنها طلب می‌کرده‌اند و برای رضایت آنها نذر‌ها و قربانی‌ها انجام می‌داده‌اند. اعتقاد به ارتباط میان درختان سربه‌فلک‌کشیده و عالمی که آن را محل تعیین مقدرات می‌دانستند و انتظار رفع نیازهایی که در شرایط عادی امیدی به رفع آنها نبوده، از مهم‌ترین عوامل تقدیس این درختان بوده است. ازاین‌رو مردم اقدام به قربانی یا تقدیم نذورات گوناگون در پای این درختان و بستن دخیل بر آنها می‌کنند تا با تحریک و تاثیرگذاری بر آنها به هدف خود نائل آیند. این مقاله با استفاده از منابع مکتوب و نیز با روش میدانی و از طریق گفت‌وگو با افراد کهن‌سال این منطقه فراهم شده است و هدف از آن بررسی پیشینه عقیدتی مردمی است که روزگاری در این منطقه می‌زیسته‌اند و درختان مقدس در زندگی ایمانی آنها و در لحظات حساس حیات آنان نقش پررنگی را ایفا می‌کرده است