بررسی جهان هستی به‌مثابة رویا از دیدگاه شنکره

مبحث «رویا» به‌مثابه دروازه‌ای که از آن می‌توان به عالم غیب راه یافت، همواره در آثار اندیشمندان مد نظر بوده است. با این‌حال رویا در نگاه عرفا دارای زوایای گوناگونی است. شنکره (shankara)، عارف و فیلسوف برجسته هندو، ازجمله اندیشمندانی است که در نظام فکری خود از ابعاد گوناگونی به این مبحث توجه کرده است. یکی از مهم‌ترین این ابعاد، بُعد هستی‌شناختی است؛ به این معنا که رویا را از یک حالت فردی که در آن، موجودی به‌نام انسان در ساعاتی از شبانه‌روز حالتی به‌نام خواب دیدن را تجربه می‌کند خارج کرده، آن را در گستره عالم هستی بررسی نموده است. از این زاویه، «رویا» یعنی چیزی که در برابر واقع قرار می‌گیرد مستلزم کاوش‌های متافیزیکی خاصی است. از این منظر، شنکره معتقد است: کل جهان هستی همچون رویایی است که از برهمن (brahman) صادر شده است. این نوشتار کوشیده است با واکاوی آثار شنکره و بررسی رویا در دو سطح انسانی و جهانی، وجوه رویا دانستن عالم هستی از منظر ایشان را بررسی کند.