بررسی تطبیقی مراتب هستی در عرفان اسلامی و عرفان بودایی
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
احمدی جعفر
|
|
منبع
|
معرفت اديان - 1398 - دوره : 11 - شماره : 1 - صفحه:7 -27
|
|
چکیده
|
در عرفان اسلامی و نیز عرفان بودایی، مراتب هستی به‌صورت نظام طولی و نزولی تبیین می‌شود. مراتب هستی در عرفان اسلامی بر اساس نظریة وحدت وجود و کثرت نمود و در قالب مقام ذات و حضرات خمس، و در عرفان بودایی در قالب سه کالبد بودا و بودای نخستین و تجلیات آن سازمند شده است. بررسی تطبیقی این دو نظام در تبیین مراتب هستی، از یک سو می‌تواند زمینة فهم همدلانة آموزه‌های آیین بودا را فراهم کند؛ و از سوی دیگر، شباهت‌ها و تفاوت‌ها و نیز امتیازات آنها را از یکدیگر تبیین نماید. این مقاله با توصیف و تحلیل، مراتب هستی را در هر یک از این دو نظام تبیین می‌کند؛ آن‌گاه به مطالعة تطبیقی آنها می‌پردازد. بر این اساس، عرفان اسلامی و عرفان بودایی در اصلِ ترسیم مراتب هستی به‌صورت طولی و نزولی برای عالم هستی شباهت دارند؛ اما در محتوا و تبیین جزئیات مراتب، با وجود برخی شباهت‌های اندک، تفاوت بنیادین دارند. اساس این تفاوت در این است که مراتب هستی در عرفان اسلامی بر الوهیت و توحید ناب بنیان نهاده شده؛ اما در عرفان بودایی بر نوعی الوهیت انسان یا الوهیت فراانسان مبتنی شده است.
|
|
کلیدواژه
|
مراتب هستی، وحدت وجود، حضرات خمس، تری‌کایه، درمه‌کایه، آدی‌بودا، دیانی‌بودا.
|
|
آدرس
|
موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره), ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
jafarahmadi@iki.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|