مقایسه و بررسی مبادی اولیه‌ زهد در تصوف و تائوئیسم (باتکیه بر آرای فضیل‌بن‌عیاض و یانگ‌چو)

این مقاله با استفاده از منابع دست‌اول و با روش توصیفی تحلیلی به مقایسه‌ آرای فضیل‌بن‌عیاض، صوفی سده‌ دوم اسلامی و یانگ‌چو، زاهد سده‌های نخستین تائویی، در باب زهد می‌پردازد. ضرورت این تحقیق بر شباهت‌های ابتدایی مکتب تائویسم و تصوف در باب زهد است؛ که به‌ظاهر موجب یکسان دانستن مفهوم زهد در این دو مکتب می‌شود؛ زیرا تصوف اسلامی با زهد آغاز شد و شروع مکتب تائویسم هم زهد است. در مجموع باید گفت که در ظاهر، اقوال فضیل و یانگ‌چو، در مواردی شبیه هستند؛ اما به‌رغم شباهت‌های ظاهری، نتیجه می‌شود که فضیل زاهدی عارف، عابد، اهل ایثار و طالب حق است؛ در‌حالی‌که یانگ‌چو، صرفاً زاهدی دنیاگریز، مادی‌گرا و متمایل به حفظ خویشتن از رنج‌های دنیوی است که فاقد ارزش‌های متعالی به نوع انسان است. در نتیجه، مفهوم زهد در آرای فضیل‌بن‌عیاض بر یانگ‌چو برتری دارد.