از مسیح شبان تا پاپ حاکم و از پاپ حاکم تا پاپ معلم اخلاق

مسیحیت، هرچند تا قرن چهارم امکان حضور نظری و عملی در سیاست و اجتماع را نداشت، اما بر اثر عواملی وارد عرصه‌ اجتماع و حاکمیت شد و این حاکمیت تجربه‌ ناخوشایندی برای جوامع مسیحی به بار آورد. در نهایت، موجب طرد کلیسا از اجتماع شد. این نوشتار، به بررسی علل و عوامل حضور ناگهانی و این طرد ناخوشایند می‌پردازد. به نظر می‌رسد، علت اصلی این امر ناشی از عدم برخورداری مسیحیت از بنیان‌های نظری سیاسی اجتماعی است. هرچند همه‌ پیامبران، در صورت وجود زمینه، برای حکومت گام برمی‌داشتند، اما چنین زمینه‌ای برای حضرت عیسی† به وجود نیامد. نظام دوگانه‌‌ دنیوی و اخروی موجود در الهیات مسیحیت، نظیر آنچه در کتاب شهر خدای آگوستین شاهدیم و این رویکرد آکوئیناس، که باید میان دو حوزه‌ تدبیر امور سیاسی و رستگاری و سعادت اخروی تمایز نهاد، شاهدی بر این مدعاست. بنابراین، هرچند مسیحیان،‌ علاوه بر ورود به اجتماع و سیاست، به نظریه‌پردازی سیاسی نیز پرداختند، اما ازآنجا که این ورود، به صورت عارضی و ناگهانی رخ داد و نیز از آن سوءاستفاده کردند، به همان اصل خود، یعنی کنج کلیسا و معلم صرف اخلاق بودن بازگشتند.