تربیت کل‌گرا در اندیشه‌های تربیتی شرق؛ با تکیه بر مکتب دائوئیسم

تربیت کل‌گرا، یکی از جریان‌های تربیتی در اواخر قرن بیستم است که با بن‌مایه‌های معنوی، به مقابله با کاستی‌های نظریه‌های تربیتی مدرن برخاسته است. اگرچه ریشه‌های تکوین این رویکرد را می‌توان در آثار مربیان معاصر غربی جستجو کرد، اما این مقاله، این ریشه‌ها را در اندیشه‌های فلسفی و معنوی کهن شرق، با محوریت مکتب دائوئیسم ردیابی کرده، تصویری از مواجهه صورت معاصر این رویکرد و صورت شرقی آن، در عصر کهن ارائه می‌دهد. این پژوهش، با روش تحلیل محتوا و استنتاج فلسفی، پس از بیان مولفه‌های بنیادین تفکر دائویی در متون اصلی این کتب، یعنی دائو‌ده‌جینگ اثر لائوتسه و چانگ‌تزو اثر مولفی با همین نام، دست به ترسیم چگونگی حضور این رویکرد در عرصه تربیت کل‌گرا زده است. با در نظر گرفتن مضامین بنیادین در دائوئیسم، همچون ماهیت دائو، فروپاشی نظام عرفی ارزش‌ها، خویشتن‌بودگی و نفی ذهن و زبان، مفهوم اساسی تربیت «سیالیت» و هدف اساسی آن «رهایی از ضمیر» و مفهوم اساسی یادگیری «نا-یادگیری» به منظور شهود حقیقت دائو می‌باشد.