بررسی تطبیقی واژگان قرآنی و اوستایی درباره ساحت غیرمادی انسان

دین زرتشت مانند اسلام، به دو ساحتی بودن انسان باور داشته، معتقد است: انسان علاوه بر ساحت جسمانی و بدن ظاهری، که قابل مشاهده است، دارای ساحت غیرمادی است. این پژوهش به توصیف و بررسی تطبیقی واژگان قرآنی و اوستایی درباره بُعد غیرمادی انسان می‌پردازد. در قرآن، از پنج واژه «روح»، «نفس»، «قلب»، «فواد» و «صدر» یاد شده است که اشاره به بعد مجرد انسانی دارند. در اوستا نیز پنج واژه «اَهو»، «دَئِنا»، «بَئوذَ»، «اوروان» و «فرَوَشی» واژگانی هستند که به ساحت غیرمادی انسان دلالت دارند. این مقاله با روش توصیفی تطبیقی و با تاکید بر قرآن و اوستا به ویژه گاهان زرتشت، نخست به توصیف این واژگان پرداخته، شباهت‌ها و تفاوت‌های این واژگان را برجسته کرده، سپس، تحلیلی نو در این زمینه ارائه می‌کند. افزون بر شباهت‌هایی که میان واژگان قرآنی و اوستایی وجود دارد، تفاوت‌های اساسی نیز به چشم می‌خورد، از مهم‌ترین آنها، می‌توان به تبیین و تحلیل عقلی صحیح از واژگان قرآنی و فقدان تحلیل محتوایی صحیح از تعدد واژگان اوستایی و منافات آن با بداهت عقلی درباره‌ وحدت حقیقی انسان اشاره کرد.