بررسی اخباریگری و امکان تاثیرپذیری آن از جریان حس‌گرای غرب

اواخر قرن دهم در حوزه فقه شیعه جریانی به راه افتاد که حدود دو قرن فضای فقه، اصول، کلام و فلسفه شیعه را از خود متاثر ساخت. این جریان که به اخباریگری‌ مشهور است با حمله‌ به علمای اصولی، علم اصول را به حاشیه‌ کشاند. برخی اخباریان حتی اصولی‌ها را تا مرز کفر پیش برده، آنان را بدعت‌گذار، کافر و مروج اهل سنت قلمداد کردند. پیامدهای این تفکر موجب شد تا عوامل بروز این جریان همواره مدنظر علما قرار گیرد و برخی بزرگان به بررسی و نقد آن بپردازند. از جمله عواملی که شهید مطهری -به نقل از آیت‌الله بروجردی ـ و همچنین شهید صدر آن را محتمل دانسته‌اند، امکان تاثیرپذیری اخباریان از جریان حس‌گرای معاصر آنها در غرب است. این مقاله با روش تحلیلی ـ توصیفی در صدد است با بررسی شواهد مختلف و مراجعه به آرای سردمدار اخباریان در قرن دهم که معاصر فرانسیس بیکن است، درباره این نگاه به داوری بنشیند. به مناسبت، با استناد برخی شواهد، برخی عوامل بروز این اندیشه و پیامدهای آن را نیز بررسی کرده‌ایم.