معاد جسمانی از منظر علّامه طباطبایی، با تاکید بر تفسیر المیزان

علّامه طباطبایی با اینکه در بسیاری از علوم دینی صاحب‌نظر بوده‌، در بحث معاد جسمانی کمتر قلم‌زده است و این مسیله موجب شده تا دیدگاه ایشان درباره معاد جسمانی، کانون اختلاف مفسران و مروجان اندیشه‌های علّامه قرار گیرد. در این نوشتار برای تبیین دیدگاه ایشان به بررسی دیدگاه‌های انسان‌شناختی ایشان همچون دوساحتی بودن انسان، اصالت نفس، مجرد و جاودانه بودن آن، رابطه نفس و بدن و نقش بدن در هویت انسان، ضرورت حشر بدن و کیفیت آن می‌پردازیم. به نظر می‌رسد ایشان علی‌رغم پذیرش بیشتر آموزه‌های فلسفی حکمت متعالیه و تاثیر دادن آنها بر تفسیر آیات قرآن در بحث معاد جسمانی، با نپذیرفتن نظریه صدرالمتالهین که بدن اخروی را مُنشَا نفس و قایم به آن می‌داند، اصل حرکت جوهری را همان‌گونه که در نفس مطرح است در بدن هم مطرح می‌کند و تبیینی دیگر از معاد جسمانی ارایه می‌دهد که می‌توان آن را بر دیدگاه مدرس زنوزی تطبیق داد.