رابطه عاطفه با ایمان

هسته بنیادین دین‌داری ایمان است که شکل‌گیری آن مرهون شرایط و مولفه‌های مختلفی است. از‌جمله مولفه‌های تشکیل‌دهنده ایمان بعد گرایشی عاطفی آن است که این مولفه‌ را می‌توان در متون دینی و نیز از نگاه روان‌شناختی بررسی کرد. هدف از پژوهش حاضر، تبیین نقش عاطفه در ایمان از دیدگاه متون دینی و روان‌شناختی است. در این تحقیق که از روش تحلیل اسنادی استفاده شده است، پاسخ به چند پرسش مد‌نظر است: چه رابطه‌ای میان عاطفه و ایمان وجود دارد؟ آیا عاطفه می‌تواند در پدید آمدن ایمان و تقویت آن نقش داشته باشد؟ آیا ایمان نیز می‌تواند در تقویت عاطفه اثرگذار باشد؟ یافته‌ها از تحلیل متون دینی (آیات و روایات) نشان داد که عاطفه با ایمان رابطه‌ای دو‌سویه دارد. از سویی عاطفه با مصادیقی مانند محبت و خشیت در پدید آمدن و تقویت ایمان نقش دارد، و از سوی دیگر ایمان به عاطفه جهت می‌دهد و به آن ثبات می‌بخشد. نتیجه آنکه محبت انسان به خداوند در پرتو شناخت ابتدایی و بر‌اساس حب ذات به کمال مطلق شکل می‌گیرد و با افزایش شناخت، ایمان نیز تقویت می‌گردد. به‌طور متقابل ایمان نیز به محبت انسان جهت می‌دهد و در ارتباطی دو‌سویه عاطفه و ایمان تاثیر و تاثر متقابل خود را تداوم می‌بخشند.