نقد و بررسی رابطه عقل و دین از دیدگاه میرزامهدی اصفهانی

ارتباط عقل و دین یکی از بحث‌انگیزترین مسائل فلسفی و کلامی است و قدمتی طولانی دارد. اهمیت این مسئله، آن را به یکی از موضوعات مهم فلسفه دین معاصر تبدیل کرده است. سوال این است که آیا برای شناخت دین، استفاده از وحی کفایت می‌کند یا به‌کارگیری عقل نیز ضرورت دارد؟ برخی پذیرش و شناخت دین، تدین و ایمان را بدون توجه به عقل، غیرممکن می‌دانند؛ اما گروهی دیگر، عقل‌گرایی را موجب به‌خطر افتادن تدین و ایمان، و التقاط در دین معرفی می‌کنند. این نوشتار به روش تحلیلی ‌ توصیفی به بررسی دیدگاه میرزامهدی اصفهانی در این زمینه می‌پردازد که جزو دسته اخیر است. هرچند ایشان استدلال‌هایی با صورت منطقی برای اثبات خداوند ارائه نموده است، اما شناخت وجود و اوصاف خداوند با عقل و علوم ظلمانی بشر را غیرممکن می‌داند. همین امر بشر را نیازمند راهنمای غیبی می‌کند و وجود دین وحیانی را ضرورت می‌بخشد. این اندیشه مبتلا به مشکل دور در استدلال بوده و اثبات حجیت و عصمت کلام خداوند، نبی و امام، محتاج عقل است.