نقد تصویر استشراقی از آموزة «بداء» بر اساس منابع شیعیان امامی

مقالة «بداء» در دایرةالمعارف اسلام چاپ لایدن هلند، به قلم گلدزیهر و تریتون به رشته تحریر درآمده و به معرفی آموزة بداء نزد شیعیان می‌پردازد. این مقاله مواردی چون تعریف بداء، ادلة آن، پیشینة تاریخی و برخی از مصادیق بداء را با استناد به منابع سنی و شیعی مطالعه کرده است. گرچه در این مقاله تلاش بر این بوده که هر دو دیدگاه مخالف و موافق را منعکس سازد، ساختار نامناسب و استفادة بیشتر از منابع اهل‌سنت (در مقایسه با منابع شیعی) مقاله را از نظر محتوایی دچار اشکالاتی ساخته که بازنویسی مقاله را ضروری می‌کند. اختلاف نظرات میان متکلمان امامیه در تبیین بداء نیز در ناموفق بودن نویسندگان غیرمسلمان از ارائة تصویری مشترک و بی‌‌اشکال از بداء سهم بسزایی داشته است. در این مقاله با روشی توصیفی تحلیلی، محتوای ارائه‌شده دربارة موضوعاتی چون تعریف بداء و ارتباط آن با علم الهی، تاریخچة پیدایش عقیده به بداء در جامعة اسلامی و برون‌دادهای اجتماعی تاریخی آن نقادانه ارزیابی می‌شود. افزون بر این، اشکالات موجود در ساختار فعلی مقاله مطرح و ساختار مناسبی برای اصلاح پیشنهاد می‌شود.