نظریه‌ مادی بودن ساحت مثالی انسان و شواهد آن در روایات و علوم تجربی

مسئله تجرد یا مادیت نفس، همچنان مسئله‌‌ چالش‌برانگیزی برای متکلمان و فیلسوفان است. فلاسفه به تجرد، و شماری از متکلمان به مادیت آن معتقدند. این مقاله با طرح نظریه‌ سه‌ساحتی بودن انسان و بررسی خصوصیات ساحت سوم به‌عنوان بُعد مثالی، درصدد حل اختلاف یادشده است که در‌صورت پذیرش آن، ظواهر متون دینیِ ناظر به مادیت روح، نیازمند تاویل نخواهند بود. انسان غیر از «نفس» مجرد و «بدن» مادی، «روحی» دارد که می‌توان آن را از سنخ حالتی از ماده دانست که امروزه با ویژگی‌هایی مثل ذرات بسیار ریز و باردار و بی‌شکل و درعین‌حال موج سیال بودن، پلاسما نامیده می‌شود. یکی از شواهد تطبیق «پلاسما» با تجرد برزخی، نظریه‌ حرکت در مجردات است که از سوی برخی فیلسوفان متاخر پذیرفته شده؛ با این تبیین که اگر عالم مثال علاوه بر بُعد، از قابلیت تغییر برخوردار است، نمی‌توان آن را مجرد دانست. در این مقاله، به‌روش کتابخانه‌ای، نظریه‌ وجود اجسام انرژیک و پلاسما به‌عنوان بدن مثالی مطرح گردیده و از روایات و مشاهدات تجربی فیزیکی و متافیزیکی، به‌عنوان شواهدی برای اثبات آن استفاده شده است.