|
|
|
|
تحلیل و نقد دیدگاه ملاصدرا درباره سنخیت علت و معلول
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
اکبریان رضا ,مرزانی حجت اله
|
|
منبع
|
آموزه هاي فلسفه اسلامي - 1391 - شماره : 10 - صفحه:21 -54
|
|
چکیده
|
یکی از فروع مهم اصل علیت، قاعده سنخیت علت و معلول است. توجه فیلسوفان در مباحث مربوط به علیت بیشتر متوجه خود اصل علیت و ضرورت علی ـ معلولی بوده و کمتر به قاعده سنخیت پرداخته شده است. ملاصدرا در این باره بیش از فیلسوفان پیشین خود به بررسی و کندوکار پرداخته و مطالبی نو را مطابق مبانی نظام فلسفی‌اش عرضه کرده است. این مقاله با نگاهی تاریخی و تحلیلی به چیستی، تبیین و گستره قاعده سنخیت علت و معلول در فلسفه اسلامی و به ویژه حکمت متعالیه و دیدگاههای ملاصدرا پرداخته و در فرجام به این نتیجه رسیده است که سنخیت علت و معلول دو معنای حداقلی و حداکثری دارد. معنای حداقلی بر مبنای نظامهای فلسفی قبل از حکمت متعالیه تبیین می‌شود اما معنای حداکثری با توجه به مبانی خاص حکمت متعالیه چون اصالت وجود و تشکیک وجود تبیین می‌گردد. با این تفکیک آشکار می‌شود بسیاری از مخالفتها با قاعده سنخیت علت و معلول در حقیقت متوجه معنای حداکثری سنخیت است و معنای حداقلی پذیرفته بیشتر فیلسوفان است.
|
|
کلیدواژه
|
اصل علیت ,سنخیت علت و معلول ,اصالت وجود ,تشکیک وجود ,وجود رابط و مستقل ,The principle of causality ,Cognation of the cause and effect ,Principality of the existence ,Gradation of existence ,Copulative and predicative existence ,اصل العلّیّه ,السنخیّه بین العلّه والمعلول ,اصاله الوجود ,التشکیک فی الوجود ,الوجود الرابط والمستقلّ
|
|
آدرس
|
دانشگاه تربیت مدرس, استاد, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
marzanihojat@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|