بررسی و تحلیل دیدگاه علامه حسن‌زاده آملی درباره عالم مثال منفصل

باور یا عدم باور به وجود عالم مثال که در واقع حد وسط و برزخ میان عالم عقل و عالم ماده است، از جمله مسائل مهم و اساسی است که از نوع بینش فلسفی و روش خاص هر فیلسوف ناشی می‌شود. برخی از حکما به وجود این عالم باور داشته و برخی دیگر آن را نفی کرده و در صدد انکار آن برآمده‌اند. حسن‌زاده آملی از جمله فیلسوفانی است که به وجود عالم مثال باور داشته و سعی در اثبات آن کرده است. وی همانند ملاصدرا، دلیلی را که شیخ اشراق برای اثبات این عالم اقامه کرده است، ناکافی و ناتمام دانسته است. افزون بر این، وی کوشیده است به برخی از استدلال‌های منکران این عالم پاسخ دهد که این مطلب از مواجهۀ وی با دیدگاه ملاعبدالرزاق لاهیجی دانسته می‌شود. در همین راستا در این مقاله تلاش شده است تصویر کامل و روشنی از دیدگاه حسن‌زاده آملی در ضمن بیان چند مسئله‌ پیرامون عالم مثال ارائه شود و در برخی موارد، مطالب وی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است.

The Study and Analysis of the Viewpoint of Allamah Hasanzadeh Amoli about the ‘Separate World of Images’

Social ontology is a field under applied metaphysics that studies the quiddity and attributes of social ontology. The main question is how the social world has been constructed which itself encompasses two questions: what are the constituent components of the social world and what factors have been established it? Allamah Tabatabaei has opinions about the issue of constructs (i’tibariat) and especially constructs after society (conventions) that seems to have a strong relationship with the subject matter. This article has aimed to extract his potential answers to this question from terminology and the conceptual structure of thinking. in this respect, it is firstly abbreviated Allamah Tabatabaei’s attitude about the formation of the social categories and then his opinion is compared with the existing theories. It seems that Allamah Tabatabaei believes that the components which constitute a community are the nonsocial components including constructs (i’tibariat) and mental states of the community such as cognitivism and thinks the factor which establishes social categories is a factor in the community scale (the agreement between two applications or more) that it is not necessarily “agreement” or “contract”.