تحلیل رابطه موسیقی و نفس انسان با تاکید بر علم‌النفس سینوی

بی‌شک باید تاریخ موسیقی را با تاریخ حیات بشری مقارن دانست؛ چرا که از دیرزمان، گونه‌های متنوعِ موسیقیِ برآمده از متن طبیعت با جوامع بشری همراه بوده است. موسیقی را در یک نگاه کلی می‌توان به طبیعی و هنری (مصنوعی) تقسیم نمود. ابن سینا از بزرگ‌ترین اندیشمندان و نام‌آوران فلسفی بوده که در مکتوباتش از موسیقی هنری به تفصیل سخن گفته و همین خود، آرای او را در معرض نقد و نظرهای افزون‌تری قرار داده است. با این همه، ظرفیت‌های فلسفۀ بوعلی در بیان تاثیرات موسیقی بر احوال نفس انسان، چندان آشکار نشده است. پرسش اصلی این نوشتار آن است که رابطه موسیقی و نفس انسان با نظر به علم‌النفس سینوی چگونه است؟ نگارنده در روی‌آوردی توصیفی تحلیلی و با تاکید بر مبانی علم‌النفس سینوی به این نتیجه دست یافته که موسیقی هنری با تاثیر مستقیم خود تنها نفس نباتی و حیوانی در انسان را مورد هدف قرار می‌دهد و اغلب با تاثیرات افراطی و تفریطی خود بر این قوا، عقل نظری و عملی او را نیز به گونه‌ای غیر مستقیم دستخوش این آشفتگی‌ها می‌گرداند.

Analysis of the Relationship between Music and the Human Soul with Emphasis on Avicennism-Psychology

Undoubtedly, the history of music should be compared with the history of human life; because for a long time, various types of music derived from the text of nature have been associated with human societies. Music in a general view can be divided into natural and artistic (artificial). Ibn Sina (Avicenna) was one of the greatest thinkers and philosophers who spoke about art music in detail in his writings and this has exposed his views to more criticism and comments. However, the capacities of Avicenna philosophy in expressing the effects of music on the state of the human soul have not been revealed much. The main question of this article is what the relationship between music and the human soul in terms of Avicennismpsychology is? In an analytical descriptive approach and emphasizing the principles of Avicennismpsychology, the author has come to the conclusion that artistic music, with its direct impact, targets only the vegetable and soul (sprit) in humans, and theoretical and practical reason (conceptual and practical intellect) also often indirectly exposes him to these disturbances with its excessiveness and deviant (exess and neglect) effects on these faculties.