ارائه الگوی شایستگی‌های کارشناسان مالیاتی در سازمان امور مالیاتی ایران: پژوهشی کیفی مبتنی بر نظریه داده‌بنیاد

به‌نظر می‌رسد سازمان‌هایی که قادر به ایجاد تخصص خاص، ارزشمند و منحصربه‌فرد بوده‌اند، برای نظام شایستگی‌ها اهمیت لازم را قائل شده‌اند، زیرا که می‌دانند شایستگی‌هاست که در محیط کسب‌وکار پویا، آنها را قادر می‌سازد تا موفق‌تر باشند. سازمان امور مالیاتی کشور هم می‌تواند برای نیل به اهداف چشم‌انداز خود، از رویکرد شایستگی‌ها منتفع شود. این پژوهش به دنبال طراحی مدل شایستگی‌های کارشناسان مالیاتی در این سازمان است. پارادایم پژوهش، تفسیری و استراتژی آن، داده‌بنیاد است. از منظر هدف، پژوهشی اکتشافی، از منظر نتیجه، پژوهشی توسعه‌ای و از منظر نوع داده‌ها نیز در زمره پژوهش‌های کیفی قرار می‌گیرد. از ابزارهای مطالعات آرشیوی، مصاحبه و پرسشنامه برای گردآوری اطلاعات موردنیاز استفاده شده است. برای استخراج اطلاعات از داده‌های حاصل از مصاحبه، از تحلیل محتوا و از روش‌های کیفی تحلیل محتوا استفاده شد. مدیران بخش ستاد سازمان، خبرگان موضوعی، کارشناسان و مدیران عملیاتی استان‌ها، جامعه آماری پژوهش را تشکیل دادند. نمونه‌گیری هدفمند بوده و با استفاده از روش گلوله‌ برفی 10 نفر از میان جامعه آماری انتخاب شدند. در طراحی مدل، فرایند برنامه‌ریزی مقدماتی، انجام مصاحبه‌ها و تدوین فهرست اولیه شایستگی‌ها، مقایسه فهرست به‌دست‌آمده با فهرست‌ها و الگوهای شایستگی موجود، ارائه تعریف از مفاهیم شایستگی و تدوین فهرست تلفیقی، ارزیابی و پالایش فهرست شایستگی‌ها به‌وسیله گروه خبرگان با استفاده از دلفی فازی و درنهایت طراحی مدل شایستگی‌ها طی شد. در پایان، سه حوزه‌ شایستگی‌های کارکرد حرفه‌ای، رفتاری و زمینه‌ای با 37 مفهوم شایستگی در قالب نه مقوله شناسایی شده و مدل این شایستگی‌ها ارائه شد.

Presenting the Tax Officers’ Competency Model in Iranian Tax Administration: A Qualitative Research Based on Grounded Theory

It seems that companies and organizations that have taken on the importance of competency system, have been able to create special, valuable and unique expertise, since they know in their dynamic business environment, competencies enable them to be more successful than competitors. The Iranian National Tax Administration can also benefit from a competency approach to achieve its goals.This research is aimed at designing a model for the competence of tax officers in this organization.This research is based on an interpretative paradigm, using a basic strategy, and it is considered to have an exploratory research goal and in terms of the results, it is a developmental research. And from the data viewpoint, it is a qualitative research. Archival studies, Interviews and questionnaires are used for gathering required data. Content analysis and qualitative methods of content analysis were used to extract information from the interview data.The statistical population of the research consisted of managers of departments of the organization, thematic experts, experts and operational managers of the provinces.Purposive sampling was performed and using the snowball method, 10 people were selected from the statistical population. In designing the model, the process of preliminary planning, conducting interviews and compiling an initial list of competencies were finilized.Comparing the list to the existing lists and competency models, it provides a definition of competency concepts and compiling a compilation list, evaluating and refining the list of competencies by the expert group. Finally, the competency model developed. Eventually, three areas of functional, behavioural, and contextual competencies with 37 competency concepts in nine categories were identified and a model of these competencies was presented.