شناسایی عوامل موثر بر تاب‌ آوری زنان مطلقه و سرپرست فرزند: یک پژوهش کیفی

پژوهش حاضر با هدف شناسایی و تبیین کیفی عوامل موثر بر تاب‌آوری زنان مطلقه که حضانت فرزندان را نیز قبول کرده اند‌، انجام شد. جامعه پژوهش شامل کلیه زنان تحت حمایت مراکز بهزیستی وکمیته امداد شهرستان فیروزآباد در سال 1400 بود. با استفاده از شیوه نمونه‌گیری هدفمند از میان جامعه مذکور نمونهگیری تا حد اشباع (10 زن مطلقه تابآور) ادامه یافت. پژوهش به‌صورت کیفی با استفاده از رویکرد پدیدارشناسانه انجام شد. استفاده از مصاحبه نیمه ساختار یافته اطلاعات مرتبط با افراد نمونه جمع‌آوری شدند و پس از تحلیل محتوای مصاحبه‌ها و کدگذاری نهایی آن‌ها به روش تحلیل مضمون، سه شاخص اصلی در زنان مطلقه تاب‌آور استخراج شد: 1- عوامل فردی 2- عوامل حمایتی و 3- عامل حضور فرزند. نتایج نشان داد عوامل فردی شامل خودتنظیمی شناختی‌، خودتنظیمی رفتاری‌، راهبردهای معنوی-مذهبی و ویژگی شخصیتی است. عوامل حمایتی شامل حمایت خانواده و حمایت اجتماعی است و مقوله هسته‌ای آخر که عامل حضور فرزند است شامل مضامینی از جمله معنا آفرینی حضور فرزند و تمرکز بر نقش والدی است، از عوامل موثر در تاب‌آوری زنان مطلقه با حضور فرزندان محسوب می‌شوند. پژوهش حاضر به شناخت تجربه تاب‌آوری زنان مطلقه و سرپرست فرزند و هم‌چنین طراحی مداخلات اختصاصی جهت تسهیل تاب‌آوری آن‌ها کمک می‌کند.

identifying factors affecting the resilience of divorced women and guardian of child: a qualitative research

the present study was conducted with the aim of qualitatively identifying and explaining the factors affecting the resilience of divorced women who have also accepted custody of their children. the research community included all women under the support of welfare centers and aid committee of firuzabad city in 1400. using the purposeful sampling method, the sampling was continued until saturation (10 resilient divorced women). the research was conducted qualitatively using a phenomenological approach. using a semi-structured interview, information related to the sample was collected, and after analyzing the content of the interviews and their final coding using thematic analysis method, three main indicators were extracted in resilient divorced women: 1- individual factors, 2- supportive factors, and 3- factors the presence of a child. the results showed that individual factors include cognitive self-regulation, behavioral self-regulation, spiritual-religious strategies and personality traits. supporting factors include family support and social support, and the last core category, which is the presence of children, includes themes such as creating meaning in the presence of children and focusing on the role of parents, which are considered to be effective factors in the resilience of divorced women with the presence of children. the present research helps to understand the experience of resilience of divorced women and guardians of children and also to design specific interventions to facilitate their resilience.