تحلیل مفهوم اخلاق‌درخانواده ازمنظرامام سجاد(ع) با تاکید بر صحیفه سجادیه

دستیابی به سبک زندگی دین‌محور، درگرو رعایت بایسته‌های اخلاقی است. یکی‌از منابع اصلی احصاء اصول اخلاق در خانواده منابع دینی‌است. این پژوهش با هدف مفهوم شناسی اخلاق درخانواده از منظر امام سجاد علیه السلام در صحیفه سجادیه ‌انجام شد.از نظر هدف ،پژوهش حاضرکاربردی است و با رویکردکیفی و روش تحلیل محتوا که به طریقه کد گذاری بازو محوری صورت پذیرفت. در مرحله کد گذاری باز ، پنجاه و چهار دعای‌کتاب ‌صحیفه‌سجادیه‌ با مضمون اخلاق درخانواده و سیره آن‌حضرت به روش کتابخانه ای مورد بررسی قرار گرفت وکه ماحصل کد گذاری باز و محوری رسیدن به (118)کداولیه و (12)مقوله فرعی و (4)مقوله اصلی بود که بر اساس آن مدل اخلاق در خانواده مفهوم بندی شد..یافته‌های پژوهش در چهار مقوله محوری شامل: رهیافت های ‌اخلاقی عموی در خانواده ،رهیافت اخلاقی ویژه در روابط همسری، تعامل والدین با فرزندانو رهیافت های اخلاقی ویژه تعاملفرزندان با والدینسازمان یافت.اصول‌اخلاقی عمومی در خانواده شامل چهار مولفه؛«رفتار محبت آمیز»،«عفو وگذشت»،«همکاریو تشریک مساعی »و«احترام متقابل»است. رهیافت های اخلاقی ویژه روابط زوجین براساس مولفه محوری «مدارا و سازگاری » مفوم بندی شد.والدین درارتباط‌با فرزندان‌خود به‌رعایت«بایسته‌های‌تربیت» ،«حفظ و مراقبت»، و«نظارت»امر شده و مولفه های ‌رهیافت‌های‌اخلاقی فرزندان‌درارتباط با والدین‌شامل؛«احسان و نیکی»،«حمایت»، «اطاعت»، و«مراقبت»می‌شود. یافته‌های این پژوهش‌می‌تواند درجهت سیاست‌گذاری آموزشی و تربیتی‌ نهادهای فرهنگی- تربیتی همچون، خانواده، آموزش و پرورش، دانشگاه و رسانه‌ها مورد استفاده قرارگیرد.

analysis of the concept of ethics in the family from the perspective of sajjad (as)

achieving a religion-oriented lifestyle depends on complying with moral requirements. one of the main sources of statistics on the principles of ethics in the family is religious sources. this research was carried out with the aim of conceptualizing ethics in the family from the perspective of imam sajjad (peace be upon him) in the book of sajjadiyeh. in terms of the purpose, the present research is applied and with a qualitative approach and content analysis method, which was done by arm-centered coding. in the stage of open coding, fifty-four prayers of the book of sajjadiyeh with the theme of ethics in the family and life of the holy prophet were examined in a library method, and the result of open and central coding reached (118) codes and (12) sub-categories and (4) categories. it was the main one based on which the model of ethics in the family was conceptualized. the findings of the research were organized into four main categories including: moral approaches of uncles in the family, special ethical approach in spousal relationships, interaction of parents with children and special ethical approaches of children’s interaction with parents. general moral principles in the family include four components: &loving behavior&, &forgiveness&, &cooperation and joint efforts& and &mutual respect&. the moral approaches of couples’ relationships were conceptualized based on the central component of &tolerance and compatibility&. parents are ordered to observe the &results of upbringing&, &preservation and care&, and &supervision& in relation to their children, and the components of children’s moral approaches in relation to parents include; and goodness, &support&, &obedience&, and &care&. the findings of this research can be used in the educational and educational policies of cultural-educational institutions such as family, education, university and media.