مطالعه رابطه آرمان‌گرایی توسعه با تغییرات ساختار خانواده (موردمطالعه: شهر تبریز)

طی سال‌های اخیر ساختار خانواده تحت تاثیر عوامل مختلفی تغییر و تحولات متعددی را تجربه کرده است. گسترش فرایند آرمان‌گرایی توسعه یکی از این عوامل است که در این پژوهش به مطالعه رابطه آن با تغییرات ساختار خانواده پرداخته شده است. پژوهش حاضر به‌صورت پیمایشی بین 600 نفر از افراد متاهل 18 سال به بالای ساکن شهر تبریز در سال 1399 صورت گرفته است. روش نمونه‌گیری، خوشه‌ای چندمرحله‌ای می‌باشد. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه‌های محقق‌ساخته آرمان‌گرایی توسعه و ساختار خانواده جمع‌آوری شده‌اند. به‌منظور آزمون فرضیه‌ها از ضریب همبستگی پیرسون و همبستگی کانونی استفاده شده است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که بین آرمان‌گرایی توسعه و تغییر ساختار خانواده و مولفه‌های آن (خانواده‌گرایی، ازدواج‌گریزی، کاهش تمایل به فرزندآوری و توزیع قدرت) رابطه معناداری وجود دارد؛ یعنی ساختار خانواده تحت تاثیر گسترش آرمان‌گرایی توسعه به سمت افزایش ازدواج‌گریزی، کاهش تمایل به فرزندآوری (فرزندگریزی) و خانواده‌گرایی و متوازن شدن توزیع قدرت در خانواده پیش رفته است. در بین این عوامل، ازدواج‌گریزی و کاهش تمایل به فرزندآوری اولین مولفه‌هایی هستند که تحت تاثیر گسترش آرمان‌گرایی توسعه تغییر می‌کنند. برای تبدیل چالش‌ها و تغییرات به وجود آمده (کاهش تمایل به فرزندآوری و خانواده‌گرایی و افزایش ازدواج‌گریزی) به فرصت، نیازمند سیاست‌گذاری فرهنگی و اجتماعی و حمایت از خانواده در ابعاد مختلف هستیم.

studying the relationship between development idealism and changes in family structure (a case study: tabriz city)

in recent years, the family structure has experienced many changes and developments under the influence of various factors. the expansion of the process of development idealism is one of these factors which has been studied in this research in relation to the changes in the family structure. the current research was carried out as a survey among 600 married people aged 18 and over living in tabriz city in 2019. the sampling method is a multistage cluster. the data were collected using researchermade questionnaires on development idealism and family structure. in order to test the hypotheses, pearson’s correlation coefficient and focal correlation were used. the findings of the research indicate that there is a significant relationship between the idealism of development and the change of the family structure and its components (familyism, avoiding marriage, reducing the desire to have children and distribution of power); that is, the structure of the family has progressed under the influence of the expansion of development idealism towards increasing marriage avoidance, reducing the desire to have children (child avoidance) and family orientation, and balancing the distribution of power in the family. among these factors, avoiding marriage and reducing the desire to have children are the first components that change under the influence of the expansion of development idealism. in order to turn the challenges and changes that have occurred (decrease in the desire to have children and family orientation and increase the avoidance of marriage) into opportunities, we need cultural and social policies and support for the family in different dimensions.