الگوپردازی و اعتبارسنجی پدیده تصمیم‌هراسی مدیران

زمینه و هدف: فرار از تصمیم‌های بزرگ به تصمیم‌های کوچک، یکی از هنرهای ماست برای پنهان‌کردن ترس از تصمیم‌گیری. هدف این پژوهش پدیده‌محوری، واکاوی راه‌کارها و پیامدهای پدیده تصمیم‌هراسی مدیران با رویکرد آمیخته است. روش: این پژوهش از نظر هدف، اکتشافی و از لحاظ نوع استفاده، کاربردی و روش اجرای آن، بر الگوی پیاز پژوهش مبتنی است. بخش کیفی با استفاده از روش داده‏‌بنیاد و بخش کمّی با استفاده از روش توصیفی پیمایشی اجرا شد. مشارکت‌کنندگان بخش کیفی، مدیران منابع انسانی دو وزارت کشور و تعاون، کار و رفاه اجتماعی بودند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات، مصاحبه‌های نیمه‌ساختار‏یافته با 16 تن از خبرگان این دو وزارتخانه بود که به‌روش گلوله ‏برفی انتخاب شدند. جامعه آماریِ بخش کمّی پژوهش نیز، کارکنان همان دو وزارتخانه بودند. ابزار تحلیل داده‌ها در بخش کمّی، پرسش‌نامه محقق‌ساخته بود که روایی و پایایی آن تایید شد.یافته‌ها: پس از تحلیل داده‌ها، ابعادی برای پدیده تصمیم‌هراسی شناسایی شد که عبارت‌اند از: طفره‌روی در تصمیم‌گیری، ناتوانی درک مسئله، هراس از مواجهه با تصمیم‌گیری و تصمیم‌گیری انتزاعی (مربوط به پدیده‌محوری)؛ عدم تفویض اختیار، رفع تکلیف اداری، فرار از مسئله و محافظه‌کاری در تصمیم‌گیری (مربوط به راهبردها)؛ رفتار سیاسی نامشروع مدیران، ناتوانی آموخته شده، سیستم ارزشیابی عملکرد معیوب، پرورش مدیران خاکستری و مدیریت ناکارآمد (مربوط به پیامدها). گفتنی است که بر اساس تحلیل داده‌های کمّی، برازش مدل تایید شد. نتیجه‌گیری: آگاهی از نشانه‌های پدیده تصمیم‌هراسی، به دانش مدیران وزارتخانه‌ها، هم از جنبه عینی و هم از جنبه ذهنی، عمق و غنای بیشتری می‌بخشد. مدیران بخش دولتی نیز به‌کمک این آگاهی، می‌توانند درک بهتری از فرایند تصمیم‌هراسی کسب کنند.

managers decidophobia phenomenon: analysis of strategies and consequences with a mixed approach

background & purpose: escape from big decisions to small decisions is one of our arts to hide the fear of decision making. the purpose of this study is to analyze the strategies and consequences of managers’ decidophobia phenomenon using a mixed approach.methodology: this research is exploratory in terms of purpose and applied research regarding type of use. furthermore, the methodology is based on the research onion pattern, and an exploratory mixed method was used in this study. grounded theory was used in the qualitative part, and in the quantitative part, descriptive-survey method was employed. the participants of the qualitative part are the human resource managers of the ministries of the country and cooperation, labor and social welfare, whose data collection tool is semi-structured interviews with 16 experts from these ministries using the snowball method. in the quantitative part, the statistical population is the employees of the ministry of home affairs and cooperatives, labor and social welfare, and the data analysis tool is a researcher-made questionnaire whose validity and reliability have been confirmed.findings: research findings indicate the dimensions of dodging in decision making, inability to understand the problem, fear of facing abstract decision-making and decision-making related to (phenomenon-oriented), lack of delegation, removal of administrative duties, escape from the problem and conservatism in decision-making (strategies) and illegitimate political behavior of managers, learned disability, defective performance appraisal system, training of gray managers and inefficient management were identified as consequences of the phenomenon of decision-making phobia.conclusion: knowledge of the signs of decision-phobia can give more depth and richness to the knowledge of ministry managers both objectively and subjectively, and public sector managers can gain a better understanding of the decision-phobia process.