جایگاه طبیعی و اجتماعی زنان در تفکر ابن رشد

مطالعه و درک رویکرد فیلسوفان قدیم به مسئله زنان یکی از مباحثی است که اخیرا مورد توجه بسیار قرار گرفته است. دیدگاه ابن رشد، فیلسوف مسلمان، در باب زنان در بازخوانی تاریخ فلسفه غرب و اسلامی‌ به طور شگفت انگیزی از حیث پیشرو بودن جلب نظر می‌نماید؛ گویی نظرات متفکری معاصر را می‌خوانیم نه ‌اندیشمندی از اعماق قرن دوازدهم. از آن جا که هیچ پژوهش مستقلی به زبان فارسی دربارۀ نظر ابن رشد در مورد زنان صورت نگرفته است، بررسی و انتشار دیدگاه او ضروری می‌نماید. بنابراین ما در این مقاله کوشیده ایم جمع‌بندیی کلی‌ از نظرات او ارائه دهیم. نظرات او دربارۀ زنان را در دو اثر مهم او، شرح جمهوری افلاطون و بدایه المجتهد، می‌توان یافت. او در شرح جمهوری افلاطون بر آن است از آن جا که زنان دارای توان عقلانی برابر با مردان هستند باید از حقوق برابر هم برخوردار باشند. به علاوه او در همین اثر بر آن است جامعه‌ای که ظرفیت‌ها زنان را نشناسد و به کار نگیرد هرگز روی رشد و شکوفایی اقتصادی و اجتماعی را نخواهد دید. بنابراین جوامع، دست کم برای خیر و صلاح خود می‌بایست به زنان مانند مردان حق تحصیل و اشتغال و مانند آن را اعطا کنند.

the natural and social status of women in averroes’ thought

the critical study of previous philosophers’ attitudes towards women has increased. studying the history of western and islamic thought, ibn rushd’ attitude towards women is astonishingly shining. it includes such modern ideas as if they are the views of a contemporary thinker not a philosopher from the twelfth century. studying his views on women seems necessary because , no persian and special inquiry on it has been done yet. therefore, in this essay, it has been tried to offer an overall description of his views on women. his reflections on women may be found in his commentary on plato’s republic and bidayat al mujtahid. in commentary , he has asserted that women are equal to men intellectually. therefore, equal rights must be shared between women and men. moreover, he has added that any society ignores the capacities and capabilities of its women, will never acquire economic and social and flourishment. thus, he has suggested that equal rights for women and men, have to be established, at least for the interest of the societies. in other words, even if societies don’t care about women, they have to give the equal opportunities to women and men because of their own interest.