سنجش میزان آسیب پذیری ساختمانی کتابخانه های عمومی در مقابل خطر زمین‌لرزه با استفاده از روش یاگر: بررسی موردی کتابخانه‌های عمومی بافت مرکزی شهر تبریز

هدف: هدف از انجام این پژوهش شناسایی عوامل مهم در آسیب پذیری لرزه ای ساختمان های کتابخانه های عمومی واقع در بخش نسبتاً تاریخی شهر تبریز و رتبه بندی آنها بر این اساس است. روش: این پژوهش از نوع کاربردی و توصیفی است. ابزارهای گردآوری اطلاعات اسناد علمی، سیاهۀ وارسی، برداشت میدانی، نقشه های شهری، تصاویر ماهواره ای و دستگاه موقعیت یاب جهانی (gps) می باشد. از روش های تحلیلی فرایند تحلیل سلسله مراتبی (ahp) و یاگر نیز برای اعمال رتبه بندی کتابخانه های عمومی از نظر در معرض خطر زلزله بودن بهره برده شد.یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که عواملی چون مصالح ساختمانی، قدمت بنا، مصالح نما، شکل سازه، وضعیت قرارگیری در بلوک، تعداد همسایگی، و اندازۀ قطعات بیشترین تاثیر را در آسیب پذیری لرزه ای در ساختمان های کتابخانه های عمومی دارند. رتبه بندی کتابخانه های عمومی مورد بررسی نیز نشان داد که کتابخانۀ شهید مدنی بیشترین درجۀ آسیب پذیری را به هنگام وقوع زلزله دارد. رتبۀ دوم از این نظر کتابخانۀ عمومی رشدیه است. کتابخانه های نبی اکرم (ص)، و تربیت نیز به طور مشترک رتبۀ سوم را به خود اختصاص دادند. رتبۀ چهارم از نظر آسیب پذیری لرز ه ای متعلق به کتابخانۀ امیر خیری است. نهایتاً کتابخانه ای که در این میان امن ترین آنها به هنگام وقوع سانحۀ زلزله است کتابخانۀ جعفریه معرفی شد.اصالت/ارزش: علی رغم اهمیت خطر زلزله در کتابخانه ها تاکنون پژوهشی در ایران و جهان به ارزیابی میزان آسیب پذیری کتابخانه های عمومی در مقابل این سانحۀ غیرقابل پیش بینی انجام نشده است. بنابراین این پژوهش هم از نظر روش و هم از نظر اصالت موضوعی ارزشمند ارزیابی می شود.