بررسی مقایسه‎ای روابط معنایی، ساختار شکلی و سیستم مدیریت اصطلاحنامه‎های فنی ـ مهندسی و نما

هدف: اصطلاحنامه ها به عنوان ابزارهای کمکی بازیابی اطلاعات نقش مهمی در بهینه سازی جستجوها در پایگاه های اطلاعاتی علوم دارند و تالیف و انتشار آن ها مستلزم برخورداری از شرایطی استاندارد است. پژوهش حاضر، به بررسی مقایسه ای روابط معنایی، ساختار شکلی و سیستم مدیریت اصطلاحنامه های فنی و مهندسی و نما بر اساس استاندارد ansi/niso z39.19 2005 می پردازد.روش: پژوهش حاضر به روش ارزیابانه انجام شده و از نوع کاربردی است. جامعۀ پژوهش شامل آخرین ویرایش اصطلاحنامه های فنی ـ مهندسی و نما است. ابزار مورد استفاده در این پژوهش سیاهه وارسی است که در فضای نرم افزار اکسل در 4 بخش روابط معنایی، ساختار شکلی، نحوۀ ارائه و سیستم مدیریت اصطلاحنامه بر اساس بندهای موجود در استاندارد ansi/niso z39.19 2005 تنظیم شده است. از آمار توصیفی برای تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده شد.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که میانگین رعایت استاندارد در روابط معنایی اصطلاحنامۀ فنی و مهندسی 5/97 درصد و در اصطلاحنامۀ نما 93 درصد است. در بخش ساختار شکلی میزان رعایت استانداردها در دو اصطلاحنامۀ مذکور به ترتیب 86 درصد و 97 است. در نحوۀ ارائۀ اصطلاحنامه میزان برخورداری دو ابزار از استانداردها به ترتیب 5/54 درصد و 57 درصد و در سیستم مدیریت، دو اصطلاحنامۀ یاد شده به میزان 14 درصد و 18 درصد استانداردهای مذکور را رعایت کرده اند. می توان نتیجه گرفت که میزان رعایت استانداردها در بخش روابط معنایی و ساختار شکلی اصطلاحنامه ها مطلوب است. کمترین میزان رعایت استانداردها، در سیستم مدیریت اصطلاحنامه و سپس در بخش نحوۀ ارائه بوده است.اصالت/ارزش: با توجه به اینکه اصطلاحنامه ها یکی از منابع اطلاعاتی مهم در امر بازیابی اطلاعات در عصر حاضر هستند و تهیه و تدوین آن ها، برنامه های مدون و سرمایه گذاری های بسیاری را می طلبد، انجام پژوهش هایی که کیفیت اصطلاح نامه ها را بر اساس استانداردهای نوین بسنجد، ضروری به نظر می رسد. ارزش مقالۀ حاضر در نشان دادن ضعف اصطلاحنامه ها در سیستم مدیریت اصطلاحنامه و در نحوۀ ارائۀ اصطلاحات و نیاز به استفاده از ابزارهای نو برای بازنمایی است.