عوامل پیش‌برنده و باز‌دارنده در استفاده از کتابخانه‌های عمومی

چکیدههدف: پژوهش حاضر به منظور بررسی موانع و مشکلات پیش روی کاربران در مراجعه و استفاده از منابع کتابخانه های عمومی در سال 93-1392 انجام گرفته است.روش: پژوهش حاضر به روش پیمایشی انجام شده است. جامعۀ آماری، کلیۀ کاربران کتابخانه های عمومی شهرستان همدان (بالغ بر 23153 نفر) بود و نمونه گیری به روش تصادفی ساده انجام شد. حجم نمونه آماری 380 نفر با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعیین شد. ابزار تحقیق پرسشنامۀمحقق ساخته ای بود که پایایی آن بر اساس ضریب آلفای کرونباخ معادل 86/0 محاسبه شد و روایی آن توسط متخصصان تایید شد.یافته ها: نتایج حاکی از آن است که بین متغیرهای مستقل شرایط اقتصادی خوب مردم، تاثیر نهادهای تربیتی، تاثیر خانواده، آگاهی کتابداران، موقعیت مناسب کتابخانه ها و جنسیت کاربران با متغیر وابستۀ میزان مراجعه کاربران به کتابخانه های عمومی رابطۀ معنا داری وجود دارد و این مولفه ها به عنوان عوامل پیش برنده، برای مراجعه هرچه بیشتر کاربران به کتابخانه های عمومی محسوب می شوند. از طرفی، بین متغیرهای مستقل دوری و نزدیکی کاربران به کتابخانه های عمومی، سطح خدمات ارائه شده توسط کتابخانه های عمومی، و سن و تحصیلات آن ها با میزان مراجعه کاربران به کتابخانه های عمومی، رابطۀ معناداری یافت نشد.اصالت/ارزش: ارزش پژوهش حاضر در نشان دادن رابطۀ وضع اقتصادی مردم، نهادهای تربیتی، خانواده، دانش کتابداران، و موقعیت مکانی مناسب کتابخانه ها در افزایش مراجعه به آنهاست. بنابراین، لازم است کتابخانه های عمومی بیش از پیش به عواملی که تحت کنترل خویش دارد، از جمله جهت گیری به سمت نیازهای تربیتی خانواده ها و دانش کتابداران، توجه نشان دهد.