بررسی مفاهیم مرتبط با شیوه‌های اطلاع‌رسانی در قرآن

هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین مفاهیم مرتبط با شیوه‌های اطلاع‌رسانی در قرآن انجام شده است.روش‌: تحقیق حاضر با استفاده از روش تحلیل محتوا انجام گرفته است. جامعه آماری شامل آیات قرآن (6236) است که از این تعداد حدود 5500 آیه دارای بار معنایی اطلاع‌رسانی می‌باشند. مجموعه واژه‌ها و کلماتی که در قرآن دارای بار اطلاعاتی مذکور هستند عبارتند از امر، بشر، بلغ، بین، تلو، دعو، ذکر، رسل، علم، قصص، قول، کتب، نبا ، نذر، نزل، نصح، نهی، وعظ، و هدی. با استفاده از جدول مورگان 356 نمونه به صورت تصادفی ساده انتخاب شد. با توجه به اینکه از هر واژه که دارای بار معنایی اطلاعاتی است به تعداد متفاوت در قرآن آمده است؛ لذا نسبت تعداد نمونه به کل آیات 7 درصد محاسبه شد. بنابراین 7 درصد آیات، از هر یک از کلمات انتخاب شد که بدین ترتیب روش نمونه‌گیری در مرحله دوم تصادفی طبقه‌ای تعیین شد.یافته‌ها: داده‌ها نشان می‌دهند واژه علم با 5/74 درصد نسب به کل سوره‌ها بیشترین فراوانی را دارد. پیامبر اسلام (ص) در نمونه آماری با 87 درصد بیشتر از سایر انبیا الهی به امر اطلاع‌رسانی پرداخته است. در مورد مخاطبان قرآنی تمام بشریت با 42 درصد نسبت به سایر مخاطبان از فراوانی بیشتری برخودار است. در باب شیوه‌های اطلاع‌رسانی سپاس از خدا، اجرای عدالت، علم، آگاهی، دلایل روشن و متقن، مجادله و مناظره احسن، و بشارت و انذار از مهمترین شیوه‌های اطلاع‌رسانی در قرآن مطرح شده است.اصالت/ارزش: شناخت مهمترین روش‌های قرآنی اشاعه اطلاعات علاوه بر شناخت بهتر قرآن رهنمودی برای استفاده کنندگان از قرآن خواهد بود.