شناسایی خدمات جنبی در کتابخانه‌‌های عمومی استان کرمانشاه و نقش آن‌‌ها در جذب و نگهداشت کودکان و نوجوانان

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی و تشریح خدمات جنبی کتابخانه های عمومی استان کرمانشاه و نقش آن ها در جذب کودکان و نوجوانان به کتابخانه و نگهداشت آنان در آن انجام شده است.روش: در این پژوهش از رویکرد آمیخته استفاده شده است. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه، سیاهۀ وارسی و مصاحبه با کتابداران استفاده شد که روایی محتوایی آن بر اساس نظرات متخصصان تایید شد و پایایی پرسش نامه به روش ضریب آلفای کرونباخ (86/0) به دست آمد. جامعۀ آماری پژوهش را اعضا و کتابداران کتابخانه های عمومی استان کرمانشاه تشکیل می دهند. حجم نمونه در بخش اعضا از 100 نفر و در بخش کتابداران از 10 نفر تشکیل شده است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای و غیرتصادفی سهمیه ای انتخاب شدند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار spss و روش های کدگذاری اشتروس و کروبین (باز، محوری و انتخابی) استفاده شده است.یافته ها: نتایج پژوهش حاکی از آن است که آموزش قرآن، قصه گویی، مسابقات کتاب خوانی و نقاشی، جشن و مراسم مذهبی، مطالعه در تابستان، کانون ادبی، نمایشگاه کتاب و تازه های کتاب، برنامه های جنبی مورد اجرا در کتابخانه های عمومی هستند. نمایش فیلم، موسیقی و گروه های کتاب خوانی در هیچ کدام از کتابخانه ها وجود ندارد. رضایت از برنامۀ نقاشی، مسابقات کتاب خوانی، قصه گویی زیاد و آموزش قرآن، نمایشگاه کتاب بیشتر از سایر خدمات است. مهم ترین موانع در ارائۀ خدمات جنبی، کمبود بودجه و امکانات، کمبود فضای مناسب و کمبود نیروی انسانی هستند.اصالت/ارزش: خدمات جنبی در کتابخانه های عمومی نقش موثری در جذب و نگهداشت کودکان و نوجوانان دارد. همچنین، این برنامه ها در استفادۀ مطلوب از اوقات فراغت و تشویق به فعالیت های فرهنگی هنری به منظور رشد و اعتلای فرهنگی جامعه نقش به سزایی را ایفا می کند. کاربست این یافته ها با توجه به بافت جغرافیایی و فرهنگی خاص کرمانشاه می تواند زمینه را برای پرورش بهتر کودکان و نوجوانان مهیا ساخته و نقش کتابخانه های عمومی را در آموزش وپرورش اعضا برجسته سازد.

Identification of the Extra Services in the Public Libraries of Kermanshah Province and their Role in Attracting and Retaining Children and Adolescents

Purpose: The purpose of this research is to identify and explain the extra services of libraries affiliated with the public libraries of Kermanshah province and their role in attracting children and adolescents to the library and retaining them in it.Method: In this study, a mixed methods has been used. To collect the research data, a questionnaire, a check list, and an interview with librarians were utilized. The content validity of these tools were confirmed by the experts' opinions and the reliability of the questionnaire was obtained by Cronbach's alpha coefficient (0.86). The statistical population included the members and librarians of public libraries in Kermanshah province. The sample size consisted of 100 library members and 10 librarians who were selected by both cluster sampling and quota sampling. SPSS software and Strauss Corbin coding methods (open, axial, and selective) were used to analyze the data.Findings: The results indicated that Quran teaching, storytelling, reading and drawing competitions, celebrations and religious ceremonies, summer study, literary center, book fairs, and exhibitions of newly published books are among the extra and ancillary programs implemented in public libraries. There is no movie, music, or reading group in any of the libraries. The level of satisfaction with the painting program, reading competitions, storytelling and Quran teching, and book fairs is higher than the level of satisfaction other services. The most important barriers to providing ancillary services are lack of funds and facilities, lack of adequate space and lack of human resources.Originality/value: The provision of extra/ancillary services in the public libraries of Kermanshah province has a positive and influential role in shaping the personality of children and adolescents. Furthermore, these programs play an important role in the optimal use of leisure time and the encouragement of culturalartistic activities for the cultural development of society. Given the specific geographical and cultural context of Kermanshah, applying these findings can prepare the ground for better educating and training the children and adolescents and highlight the role of public libraries in this process