شناسایی باکتری‌های تحمل ‌کنندۀ شوری از خاک ‌های شور گلستان و بررسی برخی صفات فیزیولوژیک آنها

مقدمه: میکروارگانیسم‌های هالوفیل (نمک‌دوست) و هالوتولرانت (تحمل‌کنندۀ نمک) گروهی از افراطی پسندها که قادر به رشد در محیط واجد نمک سدیم‌کلراید هستند و برای زندگی در محیط‌های شور تطابق یافته‌اند. وجود باکتری‌های نمک‌دوست در خاک‌های شور ازطریق حفظ چرخۀ غذایی، تجزیۀ مواد آلی و بهبود ساختمان و حاصلخیزی خاک شرایط خاک را بهبود می‌بخشد. مواد و روش‏‏ها: به‌منظور جداسازی باکتری‌های تحمل‌کنندۀ شوری، از ریزوسفر گیاهان شورپسند، چهار منطقۀ بیابانی در استان گلستان نمونه‌گیری شد. برای بررسی میزان اکسترموفیل‌بودن جدایه‌ها، مقاومت آنها به شوری، خشکی، دما و ph بررسی شد و.همچنین صفات محرک رشد آنها نیز اندازه‌گیری گردید.‏‏ نتایج: از چهل و پنج جدایۀ به‌دست‌آمده، سه جدایه (g3، g6 و g14) مقاومت 40 درصدی به شوری را نشان دادند. جدایه‌های g6 و g3 به‌ترتیب دارای قدرت حل‌کنندگی فسفات به‌میزان 301 و 201 میلی‌گرم بر لیتر بودند. جدایۀ g6 7/20 میکروگرم بر میلی‌لیتر اکسین تولید کرد. جدایۀ g14 وg6 در دمای 50 درجه سلسیوس، 10=ph و پتانسیل اسمزی 7/0 مگاپاسکال رشد داشتند؛ درحالی‌که جدایۀ g3 در دمای 50 درجه، در5/7=ph و پتانسیل اسمزی 49/0 رشد داشتند. این سه سویه مربوط به جنس‌های باکتریایی bacillusو pseudomonas بودند. بحث و نتیجه‏گیری: در مطالعۀ حاضر جدایه‌های جداشده به‌دلیل رشد در غلظت‌های اشباع نمک و تحمل شرایط سخت محیطی، باکتری‌های تحمل‌کنندۀ شوری و یا احتمالاً نمک‌دوست است و پتانسیل استفاده در زمینه‌های مختلف بیوتکنولوژیکی ازجمله تولید آنزیم‌هایی صنعتی و کودهای بیولوژیکی برای اصلاح خاک‌های شور را دارد.