مطالعه باکتری‏‏های اندوفیتیک جداشده از گیاه سویا و نقش آن‏ها در کنترل برخی قارچ‏‏های بیماری‏زا‏ی گیاهی

مقدمه: باکتری‏های اندوفیتیک باکتری‏هایی هستند که در درون بافت‏های گیا‏هان بدون ایجاد آسیب ظاهری به گیاه زندگی می‏کنند. به تازگی این گروه از میکروارگانیسم‏ها از بخش‏‏های مختلف گیا‏هان جدا شده اند که توانایی فعالیت ضد قارچی و باکتریایی را از خود نشان می‏دهند. از آنجایی‏که امروزه از اندوفیت‏‏ها به عنوان بارور کننده‏ها و یا ترکیبات شیمایی میکروب کش در کشاورزی استفاده می‏شود، بنابراین هدف از تحقیق حاضر، جداسازی این باکتر‏ی‏ها از گیاه سویا و تاثیر متابولیت‏های ضد میکروبی تولید شده توسط این ارگانیسم‏ها بر پاتوژن‏های قارچی فوزاریوم سولانی و و آلترناریا آلترناتاست.مواد و روش‏‏ها: در تحقیق حاضر، ابتدا جداسازی باکتری‏های اندوفیتیک از ساقه و برگ گیاه سویا به‏شکل رقت متوالی بر روی محیط کشت برین‏هارت اینفیوژن آگار انجام شد‏. سپس، نمونه‏ها از نظر توانایی تولید متابولیت‏های ضد میکروبی علیه دو پاتوژن قارچی آلترناریا الترناتا (5224ptcc) و فوزاریوم سولانی (5284ptcc) در شرایط آزمایشگاهی به روش خطی و انتشار در چاهک مطالعه شدند. باکتری‏هایی که توانایی تولید متابولیت‏های ضد میکروبی را داشتند با استفاده از کیت api20ne شناسایی و منحنی رشد آن‏ها ارزیابی شد‏. نتایج: در مجموع 39 باکتری از ساقه و برگ سویا جداسازی شد‏ که از بین آن‏ها 20 باکتری متعلق به ساقه‏ها و 19 باکتری از برگ‏های گیاه سویا جداسازی شدند. از کل باکتری‏های جداسازی شده 3 باکتری اثر ممانعتی نشان دادند که نمونه‏های شناسایی شده توسط api، به جنس سودوموناس آیروجینوزا متعلق هستند‏. از بین باکتری‏های تولید کننده متابولیت‏های ضد میکروبی، سودوموناس ایروجینوزا بیش‏ترین تاثیر را روی فوزاریوم سولانی داشت. همچنین نتایج به‏دست آمده از منحنی رشد باکتری‏ها بیانگر آن است که بیشتر میکروارگنیسم‏ها ترکیبات خود را در 18 ساعت اولیه تولید نموده اند که در برخی از سوش‏ها تا 72 ساعت ادامه یافته است.بحث و نتیجه‏گیری: مطالعه حاضر نشان داد که گیاه سویا حاوی باکتری‏های اندوفیتیکی است‏ که اثر ممانعتی علیه پاتوژن‏های گیاهی دارذ و می‏توان از ترکیبات تولید شده در تحقیقات بعدی استفاده نمود.