بررسی تنوع ژنتیکی باکتری‌های میله‌ای غیر‌تخمیرکنندۀ مقاوم به فلزهای کادمیوم و مس ‏جداشده از پساب‌های صنعتی با استفاده از نشانگرهای مولکولی

مقدمه: حذف زیستی بهترین روش برای رفع آلودگی‌های ناشی از فلزهای سنگین در پساب‌های صنعتی است و نخستین قدم در این مسیر، شناسایی و طبقه‌بندی ریزموجودات مناسب به‌ویژه باکتری‌های مقاوم به این فلزهاست.‏‏ مواد و روش‏‏ها: در پژوهش حاضر، 17 باکتری گرم منفی غیرتخمیرکننده از پساب‌های صنعتی جداسازی و شناسایی شدند و کمترین غلظت بازدارنده (mic) آنها نسبت به غلظت‌های مس و کادمیوم ارزیابی شد؛ dna باکتری‌های یادشده با دو روش ctab و دلاپورتا استخراج و تنوع ژنتیکی آنها با 7 نشانگر rapd و 3 نشانگر issr بررسی شد. ماتریس تشابه بر اساس ضریب تشابه جاکارد با نرم‌افزار 2.02) ntsyspc (ver برای ژنوتیپ‌ها محاسبه و دندروگرام به روش upgma رسم شد. نتایج: 133 باند با استفاده از 10 نشانگر dna شناسایی شدند که از این تعداد، 122 باند چندشکل و 11 باند یک‌شکل بودند. این نشانگرها سطح بالایی از چندشکلی را در میان باکتری‌های مطالعه‌شده نشان دادند. بحث و نتیجه‏گیری: تنوع ژنتیکی حاصل از بررسی توام نشانگرهای issr و rapd در تجزیۀ خوشه‌ای و دندروگرام رسم‌شده با تنوع ژنتیکی مشاهده‌شده بر اساس مقادیر mic تطابق زیادی داشت و استفادۀ توام از هر دو نوع نشانگر برای دسته‌بندی‌های ژنتیکی بر اساس مقاومت به فلزهای مس و کادمیوم دقیق‌تر بود. برای تکمیل نتایج روش خوشه‌ای، تجزیه به مولفه‌های اصلی نیز انجام شد و پلات‌های دو‌بعدی و سه‌بعدی رسم شدند.نتایج مقایسۀ این دو روش نشان‌دهندۀ انتخاب مناسب نشانگرها برای بررسی تنوع ژنتیکی می‌باشد واز بین دو روش، انجام تجزیه خوشه‌ای نوصیه می‌شود.